Tuy mới bước vào mùa đông nhưng trong tuần vừa qua, bệnh viện Bệnh Nhiệt Đới Trung Ương đã tiếp nhận tới 3 trường hợp nhập viện do viêm não mô cầu - một căn bệnh nguy hiểm lây qua đường hô hấp và có nguy cơ tử vong cao.
Viêm não mô cầu là bệnh gì?
Viêm não mô cầu (còn gọi là màng não cầu hay nhiễm não mô cầu) là một căn bệnh trên người do khuẩn não mô cầu nhóm C có tên là Neisseria meningitidis gây nên.
Khác với các bệnh viêm màng não do virus khác, bệnh viêm não mô cầu có thể lấy đi sinh mạng của người đang khỏe mạnh chỉ trong vòng 24 giờ sau những triệu chứng đầu tiên xuất hiện.
Loại vi khuẩn này cư trú ở vùng hầu họng con người (ổ chứa duy nhất). Vi khuẩn gây bệnh trên toàn thế giới phần lớn do type A, B, C, W135 và Y... Bệnh có thể xảy ra khắp nơi, dễ gây thành dịch do dễ lây lan.
Phân biệt giữa viêm não mô cầu với bệnh cảm thông thường
Tất cả mọi người khỏe mạnh ở các lứa tuổi khác nhau đều có thể mắc bệnh viêm màng não mô cầu, nhưng hay gặp nhất ở trẻ nhỏ từ 3 tháng đến 5 tuổi và nhóm tuổi thanh, thiếu niên từ 14-20 tuổi.
Tỉ lệ mắc bệnh ở trẻ em dưới 2 tuổi chiếm rất cao, khoảng 50%, trong khi đó ở người lớn khoảng 25%.
Bệnh thường xảy ra ở những nơi đông người, điều kiện sống chật chội, kém vệ sinh, thường vào những tháng mùa lạnh và lúc giao mùa.
Ở Việt Nam, bệnh xuất hiện quanh năm, thời điểm thuận lợi có nguy cơ xảy ra dịch thường vào mùa thu, đông và xuân.
Nguyên nhân của bệnh viêm màng não mô cầu
Khuẩn màng não cầu khó lây, chúng chỉ truyền từ người này sang người khác qua tiếp xúc gần kéo dài và thường xuyên trong gia đình hoặc tiếp xúc thân mật bởi dịch tiết nhiễm khuẩn từ mũi và họng. Một số nghiên cứu cho thấy tiếp xúc qua nước bọt mức độ thấp khó có khả năng truyền vi khuẩn màng não cầu. Trong thực tế, nước bọt đã được chứng minh là làm chậm sự phát triển của vi khuẩn.
Khuẩn màng não cầu chỉ thấy ở người và không thể sống quá vài giây bên ngoài cơ thể. Bạn không thể bị lây bệnh màng não cầu từ môi trường và động vật. Không thể nhiễm vi khuẩn này từ nguồn nước, bể bơi, các tòa nhà hoặc nhà máy.
Triệu chứng viêm não mô cầu
Theo Tổ chức Y tế thế giới, các triệu chứng viêm não mô cầu xuất hiện đột ngột và phổ biến nhất là:
- Bị cứng cổ.
- Sốt cao.
- Nhạy cảm với ánh sáng (sợ ánh sáng).
- Bối rối, đau đầu.
- Nôn mửa.
Các triệu chứng của bệnh viêm màng não có thể xuất hiện một cách nhanh chóng hoặc trong vài ngày. Thông thường, bệnh phát triển trong vòng 3-7 ngày sau khi tiếp xúc với nguồn lây.
Thông thường, bệnh phát triển trong vòng 3-7 ngày sau khi tiếp xúc với nguồn lây
Hậu quả nghiêm trọng khi bị viêm não mô cầu
Viêm não mô cầu vô cùng nguy hiểm bởi nó biến chứng rất nhanh và có thể dẫn đến những hậu quả nghiêm trọng. Người mắc viêm não mô cầu có thể rơi vào các tình trạng sau:
- Viêm màng não (sốt, cứng gáy, lơ mơ, vật vã và bỏ ăn).
- Nhiễm trùng huyết.
- Viêm phổi.
- Viêm khớp.
- Tổn thương não vĩnh viễn.
- Tử vong.
Không nên coi thường các dấu hiệu đau đầu, cảm sốt thông thường
Viêm não mô cầu có khá nhiều dấu hiệu dễ nhầm lẫn với các căn bệnh cảm sốt, mệt mỏi thông thường, bởi vậy nếu không để ý sẽ chậm trễ trong việc xử lý và dẫn đến các hậu quả nghiêm trọng.
Các dấu hiệu dễ nhận biết nhất khi mắc viêm não mô cầu thường là sốt, đau đầu, chán ăn, cứng gáy, khó chịu khi nhìn vào ánh sáng (sợ ánh sáng), hay buồn nôn, nôn, tiêu chảy, đau nhức cơ, đau khớp, sưng khớp, đi lại khó khăn, hay mệt mỏi, nói lảm nhảm, lơ mơ, lú lẫn, nghiêm trọng hơn có thể bất tỉnh, ngoài ra còn có triệu chứng phát ban những chấm màu đỏ hoặc xuất hiện vết bầm tím lớn...
Khi có các dấu hiệu điển hình như trên, các bạn nên chú ý theo dõi và đi khám ngay để tránh các hậu quả nghiêm trọng.
Nên chú ý theo dõi và đi khám ngay để tránh các hậu quả nghiêm trọng
Phòng tránh bệnh viêm não mô cầu
- Tránh tiếp xúc gần gũi với người đang mắc bệnh.
- Đeo khẩu trang khi ra ngoài, đến nơi đông người...
- Vệ sinh cơ thể, vệ sinh môi trường sống sạch sẽ.
- Chủ động tiêm phòng vắc xin phòng bệnh viêm màng não mô cầu tại các cơ sở tiêm chủng.
Vì đây là một căn bệnh vô cùng nguy hiểm lại có triệu chứng dễ làm chúng ta gây nhầm lẫn với bệnh lý thông thương, phòng bệnh hơn chữa bệnh nhé mọi người.
Tiết Phương tổng hợp
Edu2Review - Cộng đồng đánh giá giáo dục hàng đầu Việt Nam
