Làm thế nào để rèn luyện kỹ năng tự học một cách hiệu quả nhất? – Đặc biệt, trong thời đại số thay đổi "chóng mặt" như hiện nay, kỹ năng này được đánh giá là cực kỳ cần thiết với những ai đang cần nâng cao, củng cố, nắm bắt kiến thức một cách nhanh chóng và vững chắc.
Vậy, kỹ năng tự học là gì?
Tự học là cá nhân người học có thái độ tự giác, chủ động, tích cực, độc lập tìm hiểu, nghiên cứu để lĩnh hội tri thức, từ đó hình thành kỹ năng cho mình. Kỹ năng tự học không phải tự nhiên mà có, đó là cả một quá trình rèn luyện của bản thân. Điều này có nghĩa là bạn không chỉ cần dành nhiều thời gian luyện tập mà còn phải biết loại bỏ những cám dỗ trong lúc bạn đang học tập và làm việc.
Tại sao cần phải có kỹ năng tự học?
Kỹ năng này sẽ giúp bạn nhớ lâu hơn và vận dụng những kiến thức đã học một cách bài bản. Không những thế, kỹ năng tự học còn giúp con người trở nên năng động, sáng tạo, không ỷ lại, không phụ thuộc vào người khác. Bạn sẽ có được tinh thần hứng thú học tập, hình thành thói quen tốt, không ngừng tiến lên trên con đường học vấn.
Để đạt kết quả tốt trong quá trình rèn luyện thói quen tự học, bạn phải có ý chí, ham học hỏi và tính tự giác.
Phương pháp tự học hiệu quả
1. Có mục tiêu rõ ràng
Khi làm bất kỳ việc gì dù lớn hay nhỏ, bạn cần phải xác định rõ các mục tiêu và việc học cũng vậy. Bạn cần biết mình phải học vì cái gì, những kiến thức bạn tiếp thu và hấp thụ sẽ phục vụ cho mục đích gì. Khi đó, bạn sẽ chủ động tự học một cách có định hướng và hạn chế tối đa khả năng đi "sai đường".
2. Chủ động lập kế hoạch học tập
Việc chủ động lập ra kế hoạch giúp bạn tận dụng thời gian, biết mình cần phải làm gì và làm như thế nào. Mỗi người sẽ có kế hoạch học tập khác nhau, phụ thuộc vào mục tiêu của từng cá nhân.
Bạn phải vạch ra tất cả những điều cần phải làm để đạt được kết quả tốt nhất. Lấy một ví dụ đơn giản: Nếu mục tiêu của bạn là giỏi tiếng Anh, thì trong kế hoạch có thể bao gồm những mục như sau: học từ vựng, học công thức, học ngữ pháp… Ở mỗi mục sẽ chi tiết hóa các cách thức để thực hiện.
3. Lựa chọn thời gian và địa điểm tự học
Về thời gian, khoa học đã chứng minh rằng con người sẽ nhớ lâu hơn nếu học vào buổi sáng sớm (5 đến 6 giờ) hoặc vào buổi tối (8 đến 10 giờ). Tuy nhiên, thời gian buổi sáng sẽ thích hợp cho những bạn cần học thuộc lòng. Vì vậy, bạn phải tranh thủ thời gian để học. Nếu bạn phải đi làm hoặc đến trường vào buổi sáng, bạn có thể thức dậy sớm hơn khoảng một tiếng để tự học.
Bên cạnh đó, bạn cũng nên lựa chọn địa điểm học tập. Cho dù có thể học ở bất kỳ nơi nào nhưng nơi học tập tốt nhất là một địa điểm không có gì phân tán sự chú ý của bạn.
4. Tự đặt ra những câu hỏi và nghiên cứu
Để hiểu biết về vấn đề nào đó, việc tự đặt ra cho bản thân những câu hỏi “Vì sao” là rất cần thiết và hiệu quả. Sau khi đặt ra câu hỏi, bạn có thể tìm đáp án bằng nhiều cách khác nhau: đọc sách, tìm kiếm trên mạng hoặc tham khảo ý kiến từ những người bạn. Nhờ vào việc tự đặt câu hỏi và nghiên cứu, bạn sẽ thấy việc tự học thú vị hơn rất nhiều.
5. Sơ đồ tư duy
Điểm mạnh của sơ đồ tư duy là có nguyên tắc rất đơn giản, ngắn gọn, dễ hiểu. Việc lập sơ đồ tư duy giúp cho việc học tập đạt hiệu quả cao hơn. Tuy nhiên, đừng quá quan trọng về việc trình bày sơ đồ sao cho bắt mắt trên trang giấy. Thay vào đó, bạn sẽ có một bản đồ trực quan được hình thành trong trí não của mình.
6. Tạo động lực cho việc tự học
Biết cổ vũ bản thân sẽ giúp bạn vượt qua các khó khăn. Bạn nên ghi lại nhật ký quá trình học tập để sau một khoảng thời gian thấy được sự tiến bộ của bản thân và biết tự thưởng cho mình vì đã gặt hái được thành quả.
Học và tự học là cách duy nhất để mỗi chúng ta trau dồi kiến thức cho bản thân. Dù còn ngồi trên ghế nhà trường hay đã đi làm, bạn cũng đừng quên việc học. Hãy luôn rèn luyện thói quen tự học mọi lúc, mọi nơi, như Les Brown từng chia sẻ: “Hãy có trách nhiệm với cuộc đời mình. Hãy biết rằng chính bạn là người sẽ đưa bạn tới nơi bạn muốn đến chứ không phải ai khác”.
Cẩm Tú (Tổng hợp)
