Có lẽ với đa số người học tiếng Anh, phát âm là phần khó nhằn nhất. Chính vì lý do đó, khi nói chuyện bằng tiếng Anh, bạn rất dễ phát âm thiếu hoặc sai một từ nào đó.
Thật ra, tiếng Anh phát âm không khó, chỉ cần bạn cố gắng tập luyện và bắt đầu từ những điều đơn giản. Edu2Review sẽ chỉ cho bạn những mẹo sau đây để học cách phát âm tiếng Anh cơ bản trở nên dễ dàng hơn bao giờ hết!
Học cách phát âm 8 âm tiết quan trọng
Tiếng Anh có nhiều âm tiết khác so với tiếng Việt, bạn không thể lấy những âm tiếng Việt ghép vào những âm của tiếng Anh. Cách để chúng ta phân biệt được chúng trước hết là nắm vững 8 âm quan trọng trong tiếng Anh. 8 âm này xuất hiện hầu hết trong các từ và chúng giúp bạn nói chuẩn Tây nếu bạn phát âm chính xác. Cụ thể chúng ta có 8 âm như trong hình minh họa bên dưới:
Như bạn thấy, ở phần nguyên âm (Vowels) có 4 âm: /iː/, /ɑː/, /ɜː/ và âm /eɪ/, 3 âm đầu tiên khi phát âm sẽ tạo ra trường âm mạnh trong cổ họng và khi nói bạn kéo dài âm ra một chút, ví dụ như với âm /iː/ trong từ Sea /siː/. Với những âm còn lại cũng vậy, tham khảo thêm hai từ này nhé:
-
Far: /fɑːr/
-
Serve: /sɜːrv/
Còn với âm /eɪ/ bạn sẽ phát âm ngắn và dứt khoát hơn, ví dụ với từ Pay /peɪ/.
Còn ở phần phụ âm (Consonants), ta cũng có 4 âm là: /dʒ/, /j/, /θ/, /l/. Đây là 4 âm dễ gây khó cho người Việt vì trong tiếng của chúng ta không hề có 4 âm này. Khi phát âm sai, bạn rất dễ phát âm cứng và gây sự khó hiểu cho người nghe. Vì vậy, việc nắm vững 4 âm tiết này cũng rất quan trọng. Bạn hãy lấy 4 từ sau làm ví dụ thực tế:
-
Journey: /ˈdʒɜːni/
-
Year: /jɪə/
-
Think: /θɪŋk/
-
Loud: /laʊd/
Với 8 âm trên, bạn nên đặc biệt lưu ý nắm thật chắc, luyện tập thường xuyên. Khi đã nắm vững, việc giao tiếp sẽ dễ dàng và hiệu quả hơn. Đối với những từ khó phát âm, bạn ghi chú lại, sau đó gắn chúng trong một tình huống nhất định. Tiếng Anh sẽ dễ hơn khi ta nhớ hoàn cảnh mà từ ngữ đó xuất hiện.
Luyện tập với 40 âm còn lại
Sau khi thành thạo với 8 âm trên thì chúng ta sẽ luyện tiếp qua 40 âm còn lại. 40 âm này là những cặp âm tương đồng, phát âm gần giống nhau, dễ gây nhầm lẫn cho người học. Dù vậy bạn sẽ làm quen với những âm đó dễ dàng hơn, không tốn quá nhiều thời gian để luyện tập.
Cách ôn luyện 40 âm này cũng vậy, bạn hãy ghi nhớ từ trong một hoàn cảnh nhất định, dễ nhớ nhất và điển hình nhất.
Học lý thuyết là vậy, nhưng quan trọng vẫn là thực hành. Bạn hãy mạnh dạn nói chuyện với bạn bè, thầy cô, hoặc thậm chí với bản thân mình. Chỉ cần bạn chịu khó nói, dù có sai hay "kỳ cục" thì mới biết để chỉnh sửa và hoàn thiện giọng nói của mình hơn.
Chú ý đến trọng âm
Trong tiếng Việt, từ ngữ có dấu trong khi đó tiếng Anh thì có trọng âm. Trọng âm giúp cho câu nói có hồn hơn và để phân biệt các từ với nhau. Cũng giống như tiếng Việt, nếu như bạn dùng sai dấu thì sẽ khiến người khác khó nghe, như khi bạn nhấn sai trọng âm trong tiếng Anh.
Tất cả các từ trong tiếng Anh đều có trọng âm được quy định rõ ràng, có từ chỉ có một trọng âm nhưng với những từ phức tạp hơn thì có thể có hai trọng âm, trọng âm chính và trọng âm phụ.
Cách tốt để bạn ghi nhớ trọng âm của một từ đó là học thuộc từ đó và tiếp tục vận dụng chúng vào tình huống nhất định. Dù có nhiều quy tắc đánh trọng âm nhưng chúng vẫn có ngoại lệ nên tốt hơn hết hãy ghi nhớ từ đã học trong đầu và sử dụng chúng mọi lúc có thể.
Vận dụng ngữ điệu hợp lý
Sẽ như thế nào nếu bạn nghe câu: “I lost my cell phone yesterday” với một giọng ngang ngang, chẳng có cảm xúc và một giọng đầy thất vọng, có lên xuống giọng? Chắc hẳn với giọng điệu đầu tiên, bạn sẽ không cảm nhận được họ đang buồn vì bị mất điện thoại.
Ngữ điệu là sự lên xuống giọng trong câu, giúp ta phân biệt người nói đang hỏi hay đang cảm thán hay đang trả lời. Tiếng Việt ta cũng có lên xuống giọng trong những tình huống giao tiếp nhưng áp dụng vào tiếng Anh thì sẽ hoàn toàn khác.
Sử dụng ngữ điệu hợp lý giúp bạn tự tin khi giao tiếp (Nguồn: bandcamp)
Ta có 5 quy tắc ngữ điệu thường gặp:
-
Câu trần thuật: lên giọng từ đầu câu và xuống giọng ở cuối câu.
-
Câu hỏi Yes/No: lên giọng ở cuối câu.
-
Câu liệt kê: sau dấu phẩy và trước từ “and” ta lên giọng. Xuống giọng ở cuối câu.
-
Câu hỏi bắt đầu với Wh: Who, Where, What, When, Why… và How: xuống giọng ở cuối câu.
-
Câu cảm thán: lên giọng ở đầu câu.
Sử dụng nối âm điêu luyện
Trong tiếng Anh có một điều đặc biệt là khi từ đứng trước kết thúc bằng phụ âm và từ đứng sau bắt đầu bằng nguyên âm, ta sẽ nói nối lại với nhau. Ví dụ như cụm từ: “get up”, ta đọc nối lại thành: getup.
Với những giới từ như in, out, of… người bản xứ sẽ nối âm hoặc nói nhanh qua các giới từ đó để tập trung vào từ khóa trong câu. Chính cách nói này khiến đa số người học tiếng Anh gặp khó vì họ không nghe rõ những từ mà người nói nối lại.
Để luyện được cách nối âm thì bạn nên nghe nhạc tiếng Anh và coi phim nhiều, chú ý vào những chỗ họ nối âm, ghi nhớ chúng và lặp lại trong miệng nhiều lần.
Nghe nhạc và “cày” phim tiếng Anh
Có lẽ cách này tương đối dễ thở đối với nhiều bạn vì không cần phải bỏ ra quá nhiều công sức học thuộc và ghi nhớ. Tuy nhiên, để bạn áp dụng vào thực tế thì cũng không dễ vì vốn từ vựng không nhiều thì khi mới bắt đầu nghe bạn sẽ dễ nản vì không hiểu họ nói gì cả.
Khi nghe các bài hát tiếng Anh, bạn hãy bắt đầu nghe những bài hát có lời dễ nghe như I Do, Price Tag, My Love… và cố gắng đừng đọc lời tiếng Anh. Sau đó bạn nâng lên, nghe những bài hát khó hơn và chịu khó hiểu nghĩa lời bài hát.
Còn với phim tiếng Anh sẽ khó hơn một chút vì các nhân vật trong phim sẽ nói nhanh hơn và sử dụng nhiều từ lóng. Bạn nên lắng nghe họ đang nói gì trước sau đó nhìn xuống phụ đề kiểm tra lại. Hoặc bạn theo dõi phim bằng phụ đề tiếng Việt và sau đó coi lại phim không có phụ đề.
Theo dõi những kênh học tiếng Anh bổ ích
Hiện nay trên Youtube có rất nhiều kênh học tiếng Anh, từ các trung tâm, đài truyền hình cho tới các cá nhân tự làm video. Bạn có thể tham khảo qua các kênh youtube như: BBC Learning English, Rachel’s English, Let’s Talk…
Các kênh youtube trên là những kênh nước ngoài và có nhiều lượt đăng ký. Những bài học của họ gắn với thực tế, ví dụ như: từ ngữ dùng để phỏng vấn, nói chuyện qua điện thoại. Qua đó, bạn có thể hình dung ngữ cảnh mà từ ngữ đó được sử dụng.
Bạn đã "ngộ ra" những thiếu sót trong quá trình học phát âm của mình chưa? Hy vọng với những cách học phát âm tiếng Anh cơ bản trên sẽ giúp bạn phần nào trên con đường chinh phục tiếng Anh của mình.
Ngọc Hân (tổng hợp)