Học ngành dự báo thời tiết sẽ làm trong đài truyền hình? Sinh viên phải chuẩn bị tâm lý để làm trái ngành trái nghề? Tốt nghiệp rồi là lúc thất nghiệp thôi?
Một nghìn lẻ một câu hỏi ngô nghê và những lời đùa cợt bất tận chính là điều đã khiến ngành dự báo thời tiết trở thành một ngành nghề kén người học, mà ai nghe danh cũng phải “chạy dài”.
Nay, hãy dành một cơ hội để “minh oan” cho ngành này, để thấy được rằng công việc của anh thanh niên trong Lặng lẽ Sapa cũng có nhiều điểm thú vị mà chỉ có người trong nghề mới biết!
bảng xếp hạng trường đại học
ngành khoa học - kỹ thuật tại việt nam
Ngành dự báo thời tiết, cái ngành “bắt bệnh ông trời”
Ngành dự báo thời tiết, hay nói chính xác hơn là nghề khí tượng thủy văn, gồm hai bộ môn là khí tượng và thủy văn. Trong đó, khí tượng là những biểu hiện và dự báo khí hậu, thời tiết, nhiệt độ, độ ẩm... còn thủy văn là sự vận động, phân phối và chất lượng của nước trên Trái Đất.
Người học nghề khí tượng thủy văn được gọi là nhà khí tượng học hoặc kỹ sư khí tượng học, chuyên theo dõi những sự kiện thời tiết quan sát được, giải thích bằng khí tượng học và phân tích tình huống để thiết lập các dự báo.
Ngành khí tượng thủy văn và hội nhập quốc tế (Nguồn: YouTube – VTV4)
Đằng sau những bản tin dự báo thời tiết phát sóng năm phút mỗi ngày trên đài truyền hình là nỗ lực kéo dài của một đội ngũ lớn các kỹ sư khí tượng học, kỹ thuật viên và quan sát viên.
Công việc của nhân vật anh thanh niên trong Lặng lẽ Sapa chính là quan sát viên, người được phân công ở một trạm thời tiết trên đất liền, biển cả hoặc vùng cực. Họ sử dụng những trang thiết bị tiên tiến như vệ tinh, siêu máy tính... để quan sát và ghi lại dữ liệu, rồi truyền tải kết quả đến người phân tích.
Từ đó, các kỹ sư sẽ đối chiếu với mạng lưới quan sát quốc tế để nghiên cứu tình hình thời tiết và thông báo đến với công chúng. Điều này đòi hỏi các nhà kỹ thuật phải có khả năng làm việc liên tục (kể cả ban đêm hay ngày lễ), trong một khoảng thời gian dài và cô lập.
Công an, quân đội cũng phải dựa vào ngành dự báo thời tiết
Ông Trần Ngọc Minh, Giám đốc Trung tâm Khí tượng Thủy văn khu vực Việt Bắc tiết lộ rằng nơi đây có 302 cán bộ khí tượng thủy văn, nhưng chỉ có 50 cán bộ làm về dự báo, còn 250 cán bộ nằm trong mảng công tác điều tra cơ bản. Đó là vì những số liệu về thời tiết của nghề khí tượng thủy văn rất cần thiết cho nhiều ngành khác như xây dựng, giao thông, nông nghiệp...
Ông Minh cũng bật mí một “bí mật” ít người biết là thông tin thời tiết giúp ích rất nhiều cho quân đội, như độ ẩm không khí ảnh hưởng ra sao đến đường đạn của tên lửa, phân vùng nhiệt độ liên quan đến việc phát quân trang, quân dụng sao cho hợp lý...
Với những vụ án rất đặc biệt như phục kích bọn cướp giật, mua bán chất ma túy... công an cũng phải dựa vào dự báo thời tiết để xác định trời có mưa hay không. Ngoài ra, việc đo đạc xử lý số liệu và tổng kết lại quy luật tự nhiên còn giúp cho các ngành thủy, hàng không, nông nghiệp, quy hoạch thành phố, khu dân cư...
Tìm hiểu về ngành khí tượng học: có khô khan như lời đồn?
Nếu bạn thuộc team ưa thích phiêu lưu, khám phá thì lựa chọn ngành khí tượng thủy văn sẽ không bao giờ là sai lầm. Khác với suy nghĩ của mọi người, sinh viên ngành này sẽ có nhiều chuyến đi thực tế đến nhiều nơi, tiếp xúc với các loại máy móc, công nghệ hiện đại và tìm hiểu những điều kỳ thú của tự nhiên như vì sao Thanh Đa lại sạt lở, Sài Gòn thì liên tục mưa phùn...
Đến với ngành khí tượng thủy văn, sinh viên phải mô phỏng lại các hiện tượng tự nhiên thành những quy luật toán học, đòi hỏi trình độ toán, lý rất cao. Vậy nên các bạn sẽ được trang bị những kiến thức chung về đại số, giải tích, hoá học... và kiến thức ngành như khí hậu học, khí hậu Việt Nam, khí tượng động lực, khí tượng rađa và vệ tinh...
Bên cạnh đó, còn có những môn học tự chọn để bổ trợ chuyên ngành như khí hậu nông nghiệp và đánh giá tài nguyên khí hậu nông nghiệp, quản lý chất lượng không khí, khí tượng nhiệt đới, đối lưu khí quyển, khí tượng lớp biên, kỹ thuật xử lý ô nhiễm không khí....
Tuỳ từng chuyên ngành, sinh viên sẽ được cung cấp thêm khối kiến thức chuyên sâu:
- Chuyên ngành dự báo: phân tích bản đồ và dự báo thời tiết...
- Chuyên ngành khí hậu: mô hình hoá hệ thống khí hậu, khí hậu vật lý...
- Chuyên ngành khí tượng nông nghiệp: dự báo khí tượng nông nghiệp, khí tượng nông nghiệp...
- Chuyên ngành môi trường khí: mô hình hoá lan truyền chất ô nhiễm trong môi trường không khí, cơ sở ô nhiễm khí quyển...
Hiện nay, Tổng cục Khí tượng Thủy văn Quốc gia có những chương trình học bổng cho sinh viên học ngành dự báo thời tiết nói riêng và nghề khí tượng thủy văn nói chung. Ngoài ra, các bạn cũng sẽ được ưu tiên vị trí việc làm sau tốt nghiệp.
Vậy, nếu bạn yêu thích “bắt bệnh ông trời” và muốn tìm hiểu các hiện tượng thiên nhiên kỳ thú thì đừng ngần ngại mà “nhích” ngay, chớ vì lời đồn thất nghiệp mà chôn vùi cơ hội lớn của tương lai.
Yến Nhi (Tổng hợp)
