Sửa nói ngọng

Giới thiệu

Nói ngọng là hiện tượng rối loạn ngôn ngữ. Ngôn ngữ của trẻ được hình thành trên cơ sở các phản xạ có điều kiện, dựa trên tác động của các yếu tố từ môi trường bên ngoài kích thích vào trung tâm nghe.
Nếu có sự trục trặc nào đó trong quá trình hình thành ngôn ngữ sẽ xảy ra hiện tượng rối loạn ngôn ngữ ở trẻ, điển hình là ngọng.

Có 2 dạng nói ngọng ở trẻ:

- Nói ngọng sinh lý: cơ quan phát âm có lỗi bẩm sinh như ngắn lưỡi, đầy lưỡi…
- Nói ngọng mang tính xã hội: phát âm lệch so với chuẩn.

Mục tiêu:

Phát âm đúng không phải mục tiêu duy nhất và nếu đạt được cũng chưa phải là kết quả cuối cùng mà American Skills mong muốn hướng đến. Hơn thế nữa, các con còn phải nói lưu loát, trôi chảy, giao tiếp tốt với người xung quanh. Chính vì vậy, sau khi kết thúc việc sửa phát âm, các bé sẽ tiếp tục trải nghiệm những buổi tập phản xạ để có thể nói lưu loát hoặc có những buổi ngồi trò chuyện cùng người lạ để rèn luyện thêm về ngôn ngữ.
Tất cả đều nằm trong chương trình rèn luyện sửa phát âm cho các con của American Skills.

Nội dung:

Bước đầu tiên khi dạy, American Skills sẽ đi từ một phụ âm hay một nguyên âm chứ không nên đi từ tiếng hoặc từ, trẻ khó có thể bắt chước được. Sau khi đã nói tốt âm đó, chúng ta mới ghép vào các tiếng, các từ, cụm từ, các câu và cuối cùng là hội thoại.

Người hướng dẫn sẽ làm mẫu âm cần dạy, giới thiệu cách tạo nên âm đó và hướng dẫn cho trẻ làm. Đặt một cái gương trước mặt, người hướng dẫn sẽ làm mẫu và nói về vị trí tạo nên âm đó (vị trí của lưỡi, hình dáng, độ mở của miệng, cử động của vòm miệng…), cách tạo nên âm đó (cách lấy hơi và đẩy hơi) và sự cảm nhận độ rung của dây thanh nếu có.
Sau khi trẻ đã nói tốt các âm độc lập, người hướng dẫn chọn từ 15-20 bức tranh có âm đó (ví dụ: nếu chúng ta dạy âm “s”, chúng ta sẽ chọn ra những bức tranh có phụ âm đầu là “s” như: “sông”, “sao”, “sách”…) để dạy trẻ phát âm vào các tiếng và từ.
Việc sửa các âm lỗi được coi như là hoàn thành khi trẻ nói đúng được các âm lỗi trong mọi hội thoại, ở mọi hoàn cảnh khác nhau. Tuy nhiên, việc nói tốt các âm trong từ hoặc câu ngắn không đồng nghĩa với việc trẻ sẽ nói tốt trong hội thoại. Để làm tốt được việc này thì ngoài sự cố gắng của trẻ còn cần đến sự tham gia của các thành viên trong gia đình trẻ và những người giao tiếp thường xuyên với trẻ. Sau âm được chỉnh xong, cứ 3 tháng 1 lần, cần thiết phải kiểm tra lại sự phát âm của trẻ. Nếu trong 1 năm, trong giao tiếp của trẻ không còn các âm sai xuất hiện thì việc chỉnh âm kết thúc.

Phương pháp:

• Giúp bé thoải mái, thả lòng người và thật bình tĩnh trước khi nói.
• Không hỏi dồn khiến bé lúng túng, nói lắp, ngọng…
• Dạy bé cách đặt lưỡi thế nào, hơi bật ra làm sao và làm mẫu để bé dễ dàng bắt chước và học theo.
• Nói chuyện, hát cho bé nghe: dùng từ ngữ thật chuẩn và thường xuyên, bé sẽ có một quá trình để bắt chước theo những bài hát, câu chuyện mà bạn kể.
• Với những từ bé bị ngọng chúng ta sẽ kể lại phần đó nhiều lần để bé ghi nhớ và làm theo.
• Cho bé tiếp xúc với môi trường rộng lớn bên ngoài. Việc tăng cường những hoạt động giao tiếp, nhất là ở chỗ đông người sẽ khiến bé nhanh nhẹn, mau miệng hơn.
• Hạn chế để bé tiếp xúc với người hay bị nói ngọng.
• Khi con ngọng, tuyệt đối không nhại lại, điều này khiến bé sẽ không ý thức được việc phát âm chuẩn là việc nên làm.