STEM là mô hình giáo dục hiện đại, tích hợp nhiều môn học và kỹ năng cần thiết giúp học sinh phát triển theo hướng khoa học. Theo các chuyên gia giáo dục, phương pháp này phù hợp với chương trình giáo dục tiểu học tại Việt Nam.
Tuy nhiên, hiện nay phương pháp học STEM vẫn là khái niệm còn mới với nhà trường và phụ huynh. Không nhiều phụ huynh và thầy cô thực sự hiểu rõ về vai trò của STEM trong giáo dục học sinh tiểu học.
Giáo dục STEM là gì?
Phương pháp giáo dục STEM cho học sinh tiểu học chính là trang bị cho các em những kiến thức và kỹ năng cần thiết liên quan đến các lĩnh vực Khoa học (Science), Công nghệ (Technology), Kỹ thuật (Engineering) và Toán học (Math). Phương pháp này áp dụng theo cách tiếp cận liên môn (interdisciplinary) giúp trẻ có thể áp dụng để giải các quyết vấn đề khác nhau trong cuộc sống hàng ngày.
Không chỉ áp dụng phương pháp STEM cho trẻ mầm non, tiểu học, mô hình giáo dục này còn có thể ứng dụng vào chương trình phổ thông cho học sinh.
Chương trình giáo dục STEM ở bậc tiểu học
Thay vì tiếp xúc với giáo trình và bài vở khô khan như giáo dục truyền thống, với chương trình STEM, các môn học được giảng dạy tích hợp. Sau khi học xong chương trình cơ bản, trẻ sẽ được thực hành thực tế. Khi được chơi với các dụng cụ thực tế, trẻ sẽ hào hứng hơn trong mỗi giờ học. Giáo cụ chủ yếu là những robot giáo dục. Trẻ được tiếp cận với lập trình từ robot, kích thích tư duy sáng tạo của mỗi học sinh.
Giáo dục STEM trong các môn học
Khoa học (Science)
Học sinh sẽ được trang bị khái niệm về những định luật, nguyên lý và lý thuyết khoa học cơ bản. Thông qua đó, trẻ có thể ứng dụng lý thuyết để giải quyết các vấn đề trong cuộc sống. Thực tế, ở tiểu học, những kỹ năng trên được phát triển qua môn học Tự nhiên Xã hội ở lớp 1, 2, 3 và Khoa học lớp 4, 5. Với giáo dục truyền thống, những môn trên trẻ chỉ được học qua sách vở khiến trẻ không thực sự hiểu rõ bản chất kiến thức.
Công nghệ (Technology)
Trẻ học khả năng sử dụng, quản lý, truy cập công nghệ từ những đồ vật đơn giản như cái bút, quạt máy đến những hệ thống phức tạp như máy tính, mạng internet…. qua các môn như tin học, công nghệ.
Kỹ thuật (Engineering)
Với môn học này, trẻ được trang bị các kỹ năng để hiểu được quy trình sản xuất. Học sinh phải phân tích, tổng hợp những kiến thức để có thể cân bằng các yếu tố liên quan. Ngoài ra, trẻ cũng học được cách nhìn nhận ra nhu cầu và phản ứng của xã hội trong những vấn đề liên quan đến kỹ thuật.
Toán học (Math)
Học sinh được trang bị khả năng nhìn nhận vai trò của Toán học trong mọi khía cạnh. Học sinh sẽ có một nền tảng toán học vững chắc, thể hiện ý tưởng, áp dụng thành thạo những khái niệm toán học và cuộc sống hàng ngày.
Những học sinh học theo cách tiếp cận giáo dục STEM đều có những ưu thế nổi bật như hiểu biết về kiến thức Khoa học, Kỹ thuật, Công nghệ và Toán học chắc chắn. Đồng thời, trẻ có khả năng sáng tạo, tư duy logic, hiệu suất học tập, làm việc vượt trội và có cơ hội phát triển các kỹ năng mềm toàn diện hơn, đồng thời không hề gây cảm giác nặng nề, quá tải đối với học sinh.
Lợi ích của các mô hình giáo dục STEM trong giáo dục tiểu học
Giáo dục STEM cho học sinh tiểu học xu hướng tất yếu trong kỷ nguyên 4.0
Giáo dục STEM không hướng đến mục đào tạo ra những thiên tài mà chủ yếu trang bị cho học sinh những kiến thức, kỹ năng cần thiết trong thế thời đại công nghệ thông tin hiện nay. Phương pháp giáo dục STEM giúp các các bé có thể đáp ứng với những yêu cầu công việc của thể ký 21. Với nhiều thí nghiệm vật lý như đo dung tích phổi, tạo núi lửa… và các phản ứng hóa học siêu thú vị, các em sẽ nhớ và hiểu bài hơn.
Ngoài ra, với những vật dụng đơn giản quen thuộc như giày dép, quần áo, sách vở đến những thiết bị phức tạp như điện thoại, máy tính…. sẽ được các thầy cô sử dụng trong những giờ kích thích khả năng sáng tạo của bé.
Học STEM giúp học sinh tiểu học có kiến thức đa dạng, nâng cao kỹ năng mềm
Phương pháp giáo dục STEM còn trang bị cho các em những kỹ năng mềm như tư duy phản biện, làm việc nhóm, khả năng giao tiếp…. Thông qua các trò chơi đồng đội, các hoạt động đội nhóm, học sinh sẽ được thầy cô hướng dẫn và khuyến khích thực hành.
Sau mỗi sản phẩm, một thí nghiệm hoàn thành, học sinh sẽ cùng suy nghĩ cách trình bày, thuyết trình sao cho hấp dẫn, cuốn hút và thuyết phục thầy cô cùng bạn bè trong lớp. Việc này giúp trẻ gắn kết và đoàn kết hơn với bạn bè.
Ngoài ra, củng cố khả năng thuyết trình, nói trước đám đông, tư duy phản biện khoa học... là những yêu cầu quan trọng trong phương pháp dạy học STEM. Đây đều là là những kỹ năng quan trọng, cần thiết và được đánh giá cao trong thế giới số.
Lựa chọn phương pháp STEM là đón đầu xu hướng giáo dục phát triển của thế giới và đặt nền móng vững chắc cho con. Tuy còn khá mới mẻ ở Việt Nam nhưng với tầm quan trọng và lợi ích đem lại từ mô hình giáo dục này, các bậc cha mẹ có thể tin tưởng và lựa chọn STEM là môi trường học tập cho trẻ trong những ngày đầu tiên cắp sách đến trường.
Anh Thư (Tổng hợp)
Nguồn ảnh cover: Giáo dục và Thời đại
