Hướng nghiệp không chỉ đơn giản dừng lại ở việc chọn nghề, chọn trường mà còn gồm cả quá trình lên kế hoạch, đặt mục tiêu và những điều cần làm khi còn là sinh viên trên giảng đường đại học. Thế nhưng thực trạng định hướng nghề nghiệp của đại bộ phận học sinh, sinh viên hiện nay chỉ dừng lại ở bước đầu mà bỏ qua việc trau dồi kinh nghiệm, kỹ năng và vốn sống.
* Bạn muốn tìm trường đại học phù hợp với bản thân? Xem ngay bảng xếp hạng các trường đại học tốt nhất Việt Nam!
Thực trạng 1: Thừa thành tích nhưng thiếu kinh nghiệm
Bằng cấp là điều kiện cần khi xin việc nhưng kinh nghiệm lại chính là điều kiện đủ để nhà tuyển dụng quyết định chọn bạn hay không.
Trong thời buổi kinh tế hiện nay, hầu hết doanh nghiệp thường tiếp nhận những ứng viên có thể làm việc ngay. Vì họ ngại biến mình thành nơi thực tập cho các cử nhân vừa tốt nghiệp; đồng thời, không muốn bỏ ra khoản chi phí quá lớn để đào tạo lại. Do đó, nhiều công ty sẵn sàng từ chối ngay cả với sinh viên sở hữu bằng cấp loại giỏi từ trường đại học danh tiếng.
Điều mà những cử nhân này có chính là kiến thức chuyên môn đã được đào tạo bài bản qua sách vở, giáo trình và nội dung giảng dạy của thầy cô. Nói chính xác hơn, họ mạnh về lý thuyết nhưng lại thiếu sự cọ xát với công việc ngoài thực tiễn, dẫn đến yếu kinh nghiệm và vốn sống.
Bằng tốt nghiệp chưa phải là điều kiện đủ để giúp bạn vượt qua kỳ tuyển dụng của doanh nghiệp (Nguồn: Nhà Lãnh Đạo)
Tiến sĩ Nguyễn Ngọc Ánh – thành viên trực thuộc đoàn luật sư thành phố Hà Nội chia sẻ: “Chúng tôi gần như không cần đến những mớ khái niệm, phạm trù, nguyên tắc, đặc điểm mà sinh viên học được trong nhà trường.
Cái mà chúng tôi cần là kỹ năng thực hành, kiến thức về sự vận hành của luật pháp trong thực tiễn, chứ không cần sự trích dẫn các văn bản quy phạm pháp luật vì có thể tra cứu không khó khăn gì. Điều quan trọng nhất trước một vụ tranh chấp là thân chủ cần biết được trong thực tiễn, tòa án sẽ phán quyết thế nào chứ không phải là kết quả sẽ ra sao nếu vận dụng các nguyên tắc luật học chung chung. Vì thế, rất nhiều cử nhân luật bị chúng tôi từ chối”.
Theo chia sẻ của TS. Nguyễn Ngọc Anh, thiếu kinh nghiệm thực tế là một trong những nguyên do khiến nhiều cử nhân nhận lời từ chối tuyển dụng của doanh nghiệp (Nguồn: laodong)
Thực trạng 2: Thiếu và yếu kỹ năng mềm
Bên cạnh việc thiếu kinh nghiệm làm việc, không ít bạn trẻ đánh mất cơ hội nghề nghiệp vì yếu kỹ năng mềm. Hiện nay, nhiều người chưa nhận thức đúng đắn và đầy đủ về vấn đề này. Do đó, hầu hết các bạn đều hiểu mơ hồ về khái niệm cũng như tầm quan trọng của kỹ năng mềm trong công tác. Dưới đây là một vài khía cạnh mà nhà tuyển dụng đặc biệt quan tâm, mời bạn đọc cùng tham khảo.
-
Khả năng sử dụng ngoại ngữ và tin học
Với bối cảnh hội nhập quốc tế ngày nay, ngoại ngữ sẽ là công cụ giúp quá trình làm việc với đối tác nước ngoài trở nên suôn sẻ và hiệu quả hơn. Bên cạnh đó, kỹ năng tin học cũng đóng vai trò thiết yếu ở thời đại công nghệ 4.0, hỗ trợ người lao động hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao.
Quan trọng là thế nhưng nhiều sinh viên vẫn chưa ý thức được điều này. Cho nên, tình trạng lười học và suy nghĩ “trẻ không chơi, già hối hận” vẫn diễn ra. Kết quả là các bạn thiếu chủ động và không dành thời gian để trau dồi những kỹ năng thiết yếu ấy.
Tin học là một trong những kỹ năng cần có nếu bạn muốn tìm được công việc dễ dàng (Nguồn: Itweek)
Bà Brand Karsh – chủ tịch công ty JobBound chia sẻ: “Có hàng ngàn ứng viên nộp hồ sơ trên mạng vào cùng một vị trí ứng tuyển. Nếu bạn muốn lọt vào danh sách phỏng vấn của nhà tuyển dụng, điều quan trọng là bạn phải tìm ra cách nào đó tạo được dấu ấn riêng cho bản CV của mình hoặc có một vài kết nối với công ty”.
Theo gợi ý đó, sinh viên cần phải rèn luyện cho mình kỹ năng viết một bản CV thu hút, lá thư xin việc đầy đủ nhưng không kém phần ấn tượng và sáng tạo. Ngoài ra, việc tham gia các chương trình, cuộc thi do trường hay công ty tổ chức cũng là cách giúp bạn tiến gần hơn với cơ hội việc làm.
Việc tạo ấn tượng tốt qua CV hay thư ứng tuyển sẽ giúp bạn ghi điểm trong mắt doanh nghiệp (Nguồn: Dailyinfo)
-
Thái độ đối với buổi phỏng vấn
Thái độ của bạn đối với buổi phỏng vấn có tác động khá lớn lên quyết định tuyển chọn từ doanh nghiệp. Vì đây là thời điểm họ tiếp xúc trực tiếp với ứng viên để quan sát biểu hiện (tôn trọng công việc, hiểu về công ty, sự trung thực…) và đánh giá các kỹ năng cần thiết (giao tiếp, tư duy, thuyết trình, phản biện…).
Tuy nhiên, trên thực tế, có "kha khá" bạn quên đi vấn đề này. Nhiều người đến phỏng vấn nhưng không biết gì về vị trí và công việc ứng tuyển. Điều này khiến bạn bị trừ điểm rất nhiều trong mắt các doanh nghiệp, dẫn đến nguy cơ bị loại càng cao.
Hãy xây dựng cho mình một thái độ chuyên nghiệp khi xin việc và phỏng vấn (Nguồn: English Town)
Những nguyên nhân nào dẫn đến thực trạng trên?
Một số nguyên nhân cơ bản gây ra thực trạng trên mà bạn cần biết, cụ thể là:
- Không ít sinh viên chưa thật sự năng động cũng như thiếu tinh thần cầu tiến. Họ bước vào cánh cửa đại học cùng bao ước mơ, hoài bão nhưng chẳng bao giờ nắm bắt tốt cơ hội đến với mình.
- Bệnh quan trọng thành tích, bằng cấp đã ăn sâu vào tư tưởng của sinh viên khiến họ chỉ “cắm đầu” vào việc học mà không quan tâm đến những hoạt động khác. Đây là một trong các nguyên do lớn dẫn đến việc đào tạo ra nhiều cử nhân “có tiếng nhưng không có miếng” hiện nay.
- Một số sinh viên không ngần ngại đổ lỗi lên trường đại học của mình. Những bạn này cho rằng các chương trình giảng dạy và hoạt động tại đây không giúp họ tích lũy đầy đủ kỹ năng thiết yếu. Tuy nhiên, nhà trường chỉ phần nào rèn luyện cho người học một số khía cạnh cơ bản như thuyết trình, phản biện, tư duy sáng tạo… Do đó, sinh viên cần tự trau dồi bản thân hơn qua việc làm thêm, cuộc thi thực tế...
Những nguyên nhân nào gây ra các thực trạng trên? (Nguồn: chiropractorsannapolis)
Với những thông tin chia sẻ trên, Edu2Review hy vọng bạn đã nắm bắt rõ thực trạng định hướng nghề nghiệp của sinh viên hiện nay cũng như những kỹ năng mềm cần trang bị trước khi ra trường.
Minh Thư (Tổng hợp)
Nguồn hình cover: Kenh14
