Cách mạng Công nghiệp 4.0 sẽ thay đổi phương thức và quy trình kế toán; điển hình là việc chuyển hóa toàn bộ các dữ liệu thành thông tin điện tử, công nghệ blockchain... Từ đó, bạn sẽ phải đối mặt và vượt qua nhiều thách thức về sự thay đổi của ngành trong tương lai. Tuy nhiên, bạn cũng cần nắm bắt được cơ hội dành riêng cho mình.
Bảng xếp hạng
các trường đại học tại Việt Nam
Kế toán trong kỷ nguyên số
Năm 2016, Hiệp hội Kế toán công chứng Anh Quốc (the Association of Chartered Certified Accountants – ACCA) đã tiến hành một cuộc điều tra về kế toán chuyên nghiệp tương lai ở 22 quốc gia (bao gồm Việt Nam). Kết quả cho thấy, 55% số người được hỏi dự đoán sự phát triển của hệ thống kế toán tự động được đánh giá có nhiều tác động nhất, sau đó là sự xâm nhập của điện toán đám mây trong kinh doanh… Những xu hướng này đều là sự ảnh hưởng của Cách mạng 4.0 đối với nghề Kế toán.
Cách mạng Công nghiệp 4.0 sẽ giảm tải khối lượng một số công việc trong ngành Kế toán (Nguồn: Zeroplusfinance)
ACCA cũng tiến hành nhiều cuộc điều tra khác, kết quả nghiên cứu chung đều cho thấy các kế toán viên phải là người am hiểu và sử dụng thành thạo công nghệ trong công việc. Mặc dù, công nghệ thông tin tác động nhiều đến tương lai của nghề kế toán, song nhân tố con người vẫn đóng vai trò quan trọng và quyết định đến hiệu quả công việc. Điều này được nhiều người tán thành tại Đại hội Kế toán Thế giới 2018, diễn ra tại Australia vào tháng 11/2018.
Việt Nam có hơn 100 đơn vị cung cấp dịch vụ kế toán, con số này đang không ngừng tăng lên. Cuộc Cách mạng 4.0 có thể làm giảm nhu cầu lao động của các ngành khác nhưng sẽ không xảy ra với tương lai của nghề Kế toán. Trong bối cảnh toàn cầu hóa, ngành này càng đòi hỏi nguồn nhân lực được đào tạo bài bản, kiến thức chuyên sâu, kinh nghiệm và sự hiểu biết rộng.
Cơ hội và thách thức
Cách mạng Công nghiệp 4.0 đã và đang mang lại rất nhiều cơ hội cũng như thách thức cho lao động hoạt động trong lĩnh vực kế toán. Vì vậy, bạn cần tìm hiểu những vấn đề này ảnh hưởng đến tương lai của nghề Kế toán như thế nào để chuẩn bị thích ứng.
Những ứng dụng của Cách mạng Công nghiệp 4.0 như số liệu hóa, dữ liệu lớn (Big data), điện toán đám mây... sẽ giúp công việc của kế toán không bị giới hạn về mặt địa lý. Điều này cho phép bạn có thể tìm được những công việc kế toán ở bất cứ quốc gia nào trên thế giới. Tuy nhiên, điều này cũng có thể lấy đi cơ hội việc làm nếu bạn không đủ trình độ để cạnh tranh với những kế toán viên ở các nước được chấp nhận hành nghề tại Việt Nam.
Bạn không cần lo lắng về sự số hóa, tự động hóa, trí tuệ nhân tạo… sẽ tước đi những cơ hội việc làm của kế toán viên. Các thành tựu công nghệ này sẽ mang lại cơ hội cho người lao động tiếp cận những phần mềm tiện ích kế toán, sử dụng nguồn lực phù hợp, tiết kiệm chi phí, thời gian để tiếp cận và thu thập thông tin. Kế toán viên sẽ không cần làm những công việc nhàm chán như nhập dữ liệu thủ công và giảm bớt gánh nặng cũng như rủi ro về việc lưu trữ dữ liệu.
Công tác kế toán tại Việt Nam chủ yếu được thực hiện trên giấy tờ, hồ sơ. Trong khi, Cách mạng Công nghiệp 4.0 chuyển hóa tất cả số liệu sang dữ liệu điện tử. Theo đó, nếu kế toán viên không am hiểu công nghệ sẽ khó thực hiện công việc.
Một số nghiệp vụ trong nghề kế toán sẽ được loại bỏ nhưng Cách mạng Công nghiệp 4.0 cũng tạo ra những công việc mới. Những chương trình đào tạo ở trường đại học hay thực tiễn làm việc có thể chưa giúp kế toán viên bắt nhịp được với thách thức này. Điều này yêu cầu kế toán viên không chỉ có nền tảng kiến thức vững chắc, am hiểu công nghệ thông tin mà còn phải nắm bắt được xu thế và hình dung rõ về quy trình kế toán trong công việc.
Công nghệ thông tin sẽ đóng vai trò quan trọng trong công việc kế toán (Nguồn: contuniant)
Sinh viên cần làm gì?
Đứng trước những biến động về tương lai của nghề Kế toán, tân sinh viên cần phải làm gì?
Theo Nghiên cứu “Kế toán viên chuyên nghiệp trong tương lai – Những nhân tố dẫn đến sự thay đổi và kỹ năng tương lai” của ACCA năm 2016 cho thấy, trong thời đại Công nghiệp 4.0, mỗi kế toán viên chuyên nghiệp sẽ được phản ánh năng lực và kỹ năng trên 7 lĩnh vực, đó là kỹ năng nghiệp vụ, đạo đức nghề nghiệp, kinh nghiệm, trí thông minh, kỹ năng kỹ thuật số, khả năng sáng tạo, chỉ số cảm xúc và tầm nhìn.
Để phát triển trong kỷ nguyên số, kế toán viên cần phải ý thức được tầm quan trọng của công nghệ thông tin để ứng dụng phù hợp với xu thế phát triển, tiết kiệm nguồn lực, nâng cao hiệu quả công việc.
Khi có quá nhiều công việc được thực hiện bằng công nghệ, đạo đức nghề nghiệp, trí tuệ cảm xúc trở thành yếu tố cần thiết mà các nhà tuyển dụng đánh giá cao. Bên cạnh đạo đức nghề nghiệp, trí tuệ cảm xúc, bạn cũng đừng quên rèn luyện kỹ năng mềm, như tư duy phản biện, sáng tạo… để tăng sức cạnh tranh trên thị trường lao động.
Bạn cần rèn luyện và bổ sung kiến thức để không bị đào thải (Nguồn: UX Rocks)
Trong quá trình đi học, sinh viên có thể tự nâng cao năng lực cho bản thân từ những việc đơn giản, như sử dụng thành thạo Excel, phần mềm kế toán, phần mềm quản trị, phân tích, cách bảo mật thông tin, học ngoại ngữ…
Nếu bạn lựa chọn ngành Kế toán làm bước đệm cho sự nghiệp thì hãy chuẩn bị sẵn sàng trước những thay đổi để không bị tụt hậu trước xu thế của thời đại. Hy vọng thông tin trên đã giúp bạn nắm rõ tương lai của nghề Kế toán trước sự tác động mạnh mẽ từ Cách mạng Công nghiệp 4.0.
Thường Lạc (Tổng hợp)
Nguồn ảnh cover: alluvion
