Hiện nay, việc bảo vệ trẻ đang trở nên cấp thiết hơn khi ngày càng xuất hiện nhiều vấn đề phức tạp, có thể gây tổn hại, ảnh hưởng đến sự phát triển của bé. Giáo dục kỹ năng sống cho trẻ mầm non do vậy đang trở thành một yêu cầu quan trọng, cần sự phối hợp của nhà trường và chính các bậc phụ huynh.
Với trẻ mầm non, giáo dục kỹ năng sống là giúp trẻ có những hành động, nhận thức, tình cảm để đáp ứng nhu cầu bản thân và xử lý các tình huống phát sinh trong cuộc sống. Các nhóm kỹ năng sống mà ba mẹ có thể dạy cho con như: tự phục vụ, tự bảo vệ bản thân, kỹ năng tự lập, giao tiếp, tự tin... Tùy theo độ tuổi của bé mà ba mẹ ưu tiên các kỹ năng phù hợp.
Lý do nên giáo dục kỹ năng sống cho trẻ mầm non
Có một thực tế là nhiều em dù đã học cấp 3 nhưng không biết làm việc nhà hay được cha mẹ chăm sóc từng ly từng tí. Điều này xuất phát từ tâm lý muốn con dành thời gian để học hoặc trong gia đình đã có người làm những việc đó. Tuy nhiên, đây lại là quan điểm hết sức sai lầm vì trẻ sẽ khó có thể thích nghi với cuộc sống nếu không được cha mẹ bảo bọc. Việc thay đổi sẽ trở nên hết sức khó khăn cũng như mất thời gian bởi cả cha mẹ và con cái đều đã quen với suy nghĩ này trong một thời gian dài.
Là chủ nhân tương lai của đất nước, trẻ em không chỉ cần có kiến thức mà còn phải được trang bị những kỹ năng cần thiết cho thời đại mới. Ông bà ta có câu “Dạy con từ thuở còn thơ”, cho thấy tầm quan trọng của việc giáo dục sớm cho trẻ. Những năm tháng đầu đời là khoảng thời gian bé học hỏi, khám phá, hình thành nên nhân cách tốt đẹp. Do vậy, các con cần có được sự dạy dỗ, uốn nắn cần thiết và đúng lúc ở giai đoạn này.
Nếu không được giáo dục kỹ năng sống, trẻ sẽ dễ có những suy nghĩ lệch lạc, dễ bị lôi kéo vào các hành vi tiêu cực, bạo lực, lai căng, ảnh hưởng đến sự phát triển về lâu dài. Cha mẹ cần hướng dẫn cho con những kỹ năng cần thiết nhằm giúp trẻ tự biết chăm sóc và bảo vệ bản thân tránh khỏi nguy hiểm.
Phụ huynh có thể thực hiện theo các bước sau khi dạy trẻ mầm non kỹ năng sống nhằm đạt hiệu quả cao nhất:
- Cung cấp cho trẻ kiến thức về kỹ năng đó như mục đích, đối tượng, cách thức…
- Gợi ý, làm mẫu cho bé, đồng thời khuyến khích trẻ tích cực tham gia học hỏi, quan sát và thực hành.
- Tạo điều kiện cho bé vận dụng những kiến thức đã học để hình thành kỹ năng và sử dụng kỹ năng một cách linh hoạt trong các điều kiện khác nhau.
Những điều cần lưu ý khi giáo dục kỹ năng sống cho trẻ mầm non
Tùy vào độ tuổi của con mà cha mẹ nên đưa ra những cách giáo dục phù hợp. Để kỹ năng sống cho trẻ mầm non, các bậc phụ huynh cần hiểu rõ tâm lý lứa tuổi của con em mình.
Đối với trẻ từ 3 tuổi trở lên, thế giới của con mở rộng hơn rất nhiều và bé đã bắt đầu có khái niệm về thời gian, không gian. Trẻ hiểu rằng thế giới xung quanh còn nhiều điều lạ lẫm, do vậy con sẽ thường xuyên đưa ra những câu hỏi để cha mẹ giải đáp. Cha mẹ có thể nhẹ nhàng diễn giải cho bé, đồng thời khéo léo lồng ghép những câu hỏi mang tính kích thích suy nghĩ của con như làm như vậy có tốt không, con sẽ làm thế nào…
Tuy nhiên, đây cũng là độ tuổi mà trẻ khó lòng tập trung và đôi khi hơi bướng bỉnh, đòi hỏi cha mẹ cần có sự nghiêm khắc khi dạy dỗ con, kể cả những kiến thức thông thường hay kỹ năng sống.
Trẻ dưới 3 tuổi chưa có nhiều sự nhận biết nhưng cha mẹ vẫn có thể giải thích sao cho đơn giản nhất và đưa ra những ví dụ gần gũi để bé dễ dàng tiếp thu.
Phương pháp dạy kỹ năng sống cho trẻ mầm non cha mẹ nên biết
Giáo dục kỹ năng sống cho trẻ mầm non cần phải được gắn với những hành động, tình huống cụ thể để bé tự mình trải nghiệm. Thông qua đó, trẻ sẽ thấy được ý nghĩa thiết thực của các kỹ năng và tự vận dụng vào cuộc sống. Cha mẹ có thể sử dụng nhiều phương pháp giảng dạy khác nhau dưới đây.
- Thông qua các trò chơi: Dù chỉ là các trò chơi song trẻ vẫn có thể áp dụng nhiều kiến thức khác nhau để giải quyết trò chơi đó. Ngoài ra, các hoạt động vui chơi cũng tạo cho trẻ nhiều hứng thú. Ví dụ trong trò chơi gia đình, trẻ phải học cách làm việc nhóm nhằm hoàn thành tốt vai trò của mình đồng thời phải biết chia sẻ, hợp tác với các bạn khác.
- Thông qua sinh hoạt hằng ngày: Nếu kết hợp việc giáo dục kỹ năng sống cho trẻ mầm non vào sinh hoạt thì bé sẽ ghi nhớ lâu hơn. Lý do là vì những hành động này sẽ được lặp đi lặp lại mỗi ngày và trở thành thói quen. Trong sinh hoạt, trẻ cũng sẽ gặp phải những vấn đề mới nảy sinh, là cơ hội để hình thành các kỹ năng sống mới.
- Thông qua phim ảnh, kể chuyện: Cha mẹ có thể cho bé xem các câu chuyện, bộ phim phù hợp lứa tuổi để gợi ý về cách cư xử đúng hay giải quyết vấn đề hiệu quả.
Kỹ năng sống luôn cần thiết cho trẻ dù ở độ tuổi nào. Đầu tư cho trẻ, đặc biệt là giáo dục luôn là khoản đầu tư thông minh nhất. Để trẻ có đủ khả năng tự bước đi trên đôi chân của mình, phụ huynh nên trang bị cho con cả kiến thức lẫn những kỹ năng sống cần thiết. Việc giáo dục kỹ năng sống cho trẻ mầm non nên được các ông bố bà mẹ quan tâm và hướng dẫn cho con từ sớm.
Khả Vy (Tổng hợp)
Nguồn ảnh cover: nutritiouslife
