Điều hiển nhiên, chúng ta là người Việt, và tiếng Việt là ngôn ngữ chính của dân tộc. Chúng ta không nói tiếng Anh từ khi mới sinh ra, thế nhưng chúng ta có chấp nhận mãi mãi chỉ mua bán bó rau con vịt trong cái chợ bé xíu thay vì giao thương với nước ngoài không? Đương nhiên là không. Vậy nếu phải gặp gỡ “tụi Tây” thì làm sao cho “nó” hiểu? Đương nhiên là phải nói tiếng của mấy bạn đó, tức là tiếng Anh.
Không nhắc lại chuyện tiếng Anh rất quan trọng thì hình như từ tiểu học đến tận sau Đại học, chúng ta đang làm một cuộc đầu tư thua lỗ. Vì sao nói như vậy? Vì chúng ta ít khi nào ứng dụng được tiếng Anh dù đã tiêu tốn quá nhiều tiền cho việc học ngôn ngữ này. Liệu bạn có nghĩ ý kiến trên là đúng hay không? Hãy cùng cộng đồng đánh giá giáo dục Edu2Review mổ xẻ vấn đề này!
Hơn 10 năm vất vả học tiếng anh...
Học sinh Việt Nam bắt đầu được tiếp xúc với tiếng anh từ năm lớp 6 và tiếp tục học tập cho tới hết đại học. Nhưng kết quả thì ôi thôi, khi người nước ngoài hỏi bạn “Hello! How are you?” thì câu trả lời của bạn sẽ là gì? Trước đây, một đài truyền hình lớn của Việt Nam đã thực hiện một đoạn phóng sự ngắn phỏng vấn các bạn học sinh, sinh viên Hà Nội câu hỏi trên. Và điều bất ngờ là có hơn 50% các bạn trả lời “I’m fine, thank you. And you?” Thậm chí có bạn còn hồn nhiên dùng câu trả lời này cho câu hỏi “What’s your name?”.
Bạn có thấy cấu trúc này quen không? Làm sao không quen được khi bao nhiêu thế hệ học sinh đã lớn lên cùng câu nói “kinh điển” ấy. Và thế là các bạn hồn nhiên, vô tư copy paste nó một cách máy móc.
Theo kết quả của cuộc khảo sát EPI (English Proficiency Index) thường niên do EF - một công ty đào tạo ngôn ngữ đa quốc gia thực hiện để đánh giá về trình độ tiếng Anh của các quốc gia, Việt Nam xếp thứ 5 trong số 16 quốc gia được khảo sát ở châu Á. Đây là một con số khá cao. Tuy nhiên, liệu người Việt có thật sự giỏi tiếng Anh?
Không thể nghe được, nói thì không dám vì không tự tin vào phát âm và vốn từ vựng. Nhiều bạn thậm chí còn không nắm vững ngữ pháp vì đã "học lệch" từ đầu cấp 3. Viết CV tiếng Anh? Không bao giờ. Tiếng Anh luôn nằm trong danh sách những môn các bạn sợ hãi nhất. Liệu điều đó có hợp lí khi chúng ta được học tiếng Anh trong một khoảng thời gian không hề ngắn?
Nỗi ác mộng với nhiều người Việt Nam: tiếng Anh
Càng đầu tư, càng thua lỗ nặng nề..
Hãy thử nhìn dưới góc độ kinh tế, và quan sát những con số này nhé. Ví dụ bạn học tiếng Anh từ năm lớp 6, môn tiếng Anh sẽ tính vào học phí của trường, chưa kể các lớp học thêm, phụ đạo, chi phí trung bình khoảng 2.000.000 đồng/ năm. Gỉa sử nó không đổi cho đến khi bạn học xong lớp 12, tức là bạn sẽ tốn khoảng 12 triệu đồng.
Cơn ác mộng chưa chấp dứt, khi bắt đầu cuộc đời sinh viên, nhiều trường đại học bắt buộc sinh viên theo học các tín chỉ Anh văn, bạn có thể "tiễn biệt" thêm vài triệu nữa.
Với giấc mộng làm việc tại tập đoàn đa quốc gia, chuẩn bị cho tương lại rực rỡ. Bạn nhận thấy học ở trường mãi không tiến bộ. Bạn quyết định cắn răng chịu cảnhVIÊM MÀNG TÚI bỏ tiền theo học ở trung tâm ngoại ngữ. Học phí các trung tâm chất lượng ở mức trên dưới 1.000.000 mỗi tháng, ít nhất bạn phải bơm máu liên tục cả năm trời mới có thành quả. Cục tiền 12.000.000 đội nón ra đi không hẹn ngày gặp.
Tính ra, chi phí đầu tư trực tiếp cho việc học ngoài ngữ trong quãng đời học sinh, sinh viên cũng ngót nghét 50.000.000 đ - 150.000.000 đ tùy vào điều kiện kinh tế của gia đình. Chưa kể đến việc bạn phải bỏ ra hàng ngàn giờ cho việc học hành và thi cử, cứ tính trung bình bạn phải dành 7h mỗi tuần , mỗi năm ngót nghét 300h đổ vào đó, liên tục từ lớp 6 tới hết đại học là 10 năm. Thì sẽ cho ra con số rất khủng khiếp 3500h...
Có nên mạnh dạn cắt lỗ...
Có tới 9/10 sinh viên ra trường làm việc mà chẳng có nhu cầu dùng tiếng anh. Thêm vào đó, hàng ngàn cô gái, chàng trai 9x kinh doanh và thu nhập hơn 50 triệu một tháng, họ cũng chẳng cần tiếng Anh làm gì và vẫn thành công như ai.
Ở cấp độ lớn hơn, nhiều người khác như ông Đoàn Nguyên Đức, ông ấy đâu có biết tiếng Anh mà sao vẫn giàu đó thôi. Cô người mẫu nào đó với vòng eo 56 dù tiếng Anh tệ nhưng vẫn nhà lầu, siêu xe. Còn hàng ngàn ví dụ khác nữa, đâu phải giỏi tiếng Anh là có tất cả đâu. Tiếng anh dường như là một xu hướng thịnh hành trong thế hệ trẻ trong bối cảnh hội nhập và toàn cầu hóa. Nhưng liệu nó có phù hợp và dành cho bạn, hãy cân nhắc và xem xét thật kỹ hoàn cảnh của bản thân để quyết định có nên cắt lỗ. Vì rất có khả năng, cả đời này bạn chả bao giờ cần dùng tới tiếng anh...
Cơ hội nào cho số ít người giỏi tiếng anh
Nghe đến đó thấy cũng có lí. Nhưng hãy thử lật ngược vấn đề một tí. Bạn đã có được vòng eo 56cm như cô nàng, hay bạn đã giỏi nắm bắt thời cơ như ông chủ tịch kia? Nếu chúng ta không có tất cả như họ, thì thôi, đừng nhìn người làm gì, hãy quay lại nhìn bản thân.
Nếu một người nước ngoài hỏi bạn về đặc sản của Việt Nam, bạn muốn mình sẽ mỉm cười giới thiệu cho họ hay vội vàng né đi chỗ khác? Bạn muốn đi siêu thị, mua nhầm đường với muối vì không biết tiếng Anh? Bạn muốn mình mãi tránh né môn tiếng Anh và học đối phó cho qua?
Bạn muốn sau này khi sếp giao cho dịch một bản hợp đồng thì chỉ còn biết vừa cầu cứu Google vừa paste vừa khóc? Và quan trọng hơn, liệu bạn có muốn trình độ tiếng Anh của người Việt Nam mãi ở nhóm trung bình và tự điền tên mình vào đội quân đông đảo học tiếng Anh nhưng không biết áp dụng?
Học để giao tiếp và kết bạn, tại sao không?
Bạn thấy đấy, ngày nay, tiếng Anh là yêu cầu cơ bản nhất của mọi đơn vị tuyển dụng. Hầu như tất cả các trường Đại học, Cao đẳng đều bắt buộc sinh viên phải có bằng tiếng Anh và tin học nếu muốn tốt nghiệp.
Tiếng Anh là ngôn ngữ chính thức được sử dụng ở 53 quốc gia và vùng lãnh thổ; là ngôn ngữ chính thức của EU - một trong những khối kinh tế lớn nhất thế giới (dù điều này có thể sẽ thay đổi sau Brexit); là ngôn ngữ thứ 3 được nhiều người sử dụng nhất chỉ sau tiếng Trung Quốc và Tây Ban Nha (Trung quốc có số dân hơn 1 tỷ người). Các sự kiện quốc tế , các tổ chức toàn cầu,… cũng mặc định coi tiếng Anh là ngôn ngữ giao tiếp.
Việc học tiếng Anh dù có thể không cần thiết cho công việc của bạn cũng mang lại cho bạn rất nhiều lợi ích. Nếu bạn đi du lịch nước ngoài, tiếng Anh vẫn là ngôn ngữ cơ bản nhất để giao tiếp. Hàng loạt phim bom tấn ra rạp, đến khi bạn xem thì xui làm sao chưa có vietsub, thôi đành tự nghe hiểu vậy. Và nghe nói các bạn nữ thường bị đổ trước các soái Tây, nên ít nhất cũng cần biết tiếng Anh để dịch xem cái status mới anh ấy nói về cái gì chứ!
Học tiếng Anh đi để biết người biết ta...
Học tiếng Anh có phải là vụ đầu tư thua lỗ hay không, hoàn toàn phụ thuộc vào - nhà đầu tư, chính là bạn. Cho nên, hãy trở thành người đầu tư khôn ngoan, sử dụng đúng chỗ nguồn tiền có hạn, và chọn đúng nơi để nguồn tiền đó có thể sinh lợi nhiều nhất cho bạn. Nếu bạn đã đầu tư, hãy quyết tâm tới cùng để gặt hái thành quả, còn nếu cảm thấy mình đã cố gắng hết sức mà vẫn không thành công, thì biết dừng đúng lúc là một điều tốt. Chúc bạn có những lựa chọn sáng suốt nhất.
* Mỗi một lựa chọn sai lầm, lấy đi nhiều thứ của bạn. Vào Edu2Review mỗi ngày và cập nhật thông tin về các tổ chức giáo dục để có quyết định đúng.
*****
Khả Vy, Edu2Review team
Edu2Review - Cộng đồng đánh giá giáo dục hàng đầu Việt Nam
