Kỹ năng làm việc nhóm không chỉ đơn thuần là những bài tập chung, những bản thuyết trình hay báo cáo. Kỹ năng cần thiết này còn thể hiện những tố chất, tính cách của ứng viên để nhà tuyển dụng xem xét hồ sơ xin việc. Vì thế, ngay từ bây giờ, các sinh viên cần phải biết cách rèn luyện kỹ năng làm việc nhóm.
Làm việc nhóm, khó hay không?
Theo đánh giá của các nhà doanh nghiệp, kỹ năng làm việc nhóm chính là điểm yếu của sinh viên Việt Nam. Có một đánh giá cho rằng: “Một người Việt Nam nếu làm việc độc lập thì có thể bằng ba người Nhật, nhưng nếu là ba người Việt Nam thì sẽ không bằng ba người Nhật”. Nguyên nhân vì đâu?
Đầu tiên, khi học đại học, sinh viên thường được tổ chức một nhóm ngẫu nhiên, bạn có thể sẽ làm việc với một vài người bạn mới, chưa quen biết. Vì không nắm được khả năng và tính cách của bạn cùng nhóm nên việc phối hợp trong nhóm chưa thực sự hiệu quả.
Nhiều bạn sinh viên khi bị giáo viên “bắt” làm bài tập chung với các bạn khác thường có suy nghĩ: Công việc chung của nhóm, mình không làm thì người khác cũng sẽ cố phải hoàn thành. Và kết quả là “cha chung không ai khóc”, bài tập không hoàn thiện hoặc được thực hiện một cách đối phó.
Sinh viên Việt Nam không có kỹ năng làm việc nhóm (Nguồn: webster)
Cũng có nhiều sinh viên ngại đưa ra ý kiến riêng vì sợ sai, sợ người khác đánh giá và hiểu nhầm. Điều này khiến những cuộc thảo luận nhóm đi vào bế tắc vì không có nhiều ý tưởng được đưa ra. Cũng từ thực trạng trên, nhiều sinh viên trở nên “ba phải”, luôn đồng ý với mọi người và có xu hướng đùn đẩy công việc cho người khác.
Bên cạnh đó, còn có rất nhiều nguyên nhân khiến kỹ năng làm việc nhóm của sinh viên Việt Nam luôn nằm ở vạch số 0 như luôn “cao su” khiến thời gian thảo luận không nhiều, không tập trung, làm việc riêng...
Từ những nguyên nhân nói trên, ta có thể thấy rằng đây cũng là những thói quen mà nhiều người mắc phải. Và để thay đổi những thói quen này không hề dễ dàng, vì thế việc cải thiện kỹ năng làm việc nhóm cũng không đơn giản chút nào.
Vai trò của trưởng nhóm
Trưởng nhóm là người được giáo viên chỉ định, tự nguyện hay được các thành viên bầu chọn thì đều là người “đứng mũi chịu sào”. Kỹ năng làm việc nhóm của người trưởng nhóm thể hiện nhiều nhất qua khả năng phân chia công việc, giám sát thực hiện và quan trọng hơn là bạn phải nắm rõ quy trình dưới đây:
1. Cuộc họp nhóm đầu tiên
- Khi nhóm nhận đề tài, trưởng nhóm sẽ tập hợp thành viên, tổ chức thảo luận chung, tìm ý tưởng hay, phát biểu và đóng góp ý kiến.
- Thảo luận công việc cho phù hợp khả năng của từng người. Hãy đưa ra các câu hỏi để tìm hiểu khả năng của thành viên.
- Đề ra kế hoạch thực hiện, thời gian dự tính sẽ hoàn thành và ghi nhận các liên hệ của thành viên trong nhóm. Đừng quên đưa ra các quy định để đảm bảo các thành viên đều đóng góp vào công việc chung
Người trưởng nhóm phải thể hiện khả năng lãnh đạo tốt (Nguồn: proj-arc)
2. Quá trình thảo luận
- Tiếp tục có thảo luận để bổ sung thêm ý kiến và giải đáp thắc mắc cho từng người. Các cuộc thảo luận có thể thông qua hình thức gặp mặt trực tiếp hay online qua group facebook, zalo, skype...
- Biên tập lại tài liệu mà từng thành viên đã tìm hiểu cũng như chuẩn bị tài liệu bổ sung.
3. Hoàn thiện bài tập
- Chuẩn bị bài thuyết trình và dự kiến những câu hỏi thường gặp.
- Chọn người thuyết trình đề tài, trả lời câu hỏi, ghi chú và một số người dự bị.
Cống hiến của các thành viên
Dưới đây là một số những lưu ý giúp bạn cải thiện kỹ năng làm việc nhóm khi ở vài trò là “ong thợ”:
- Hãy nhớ, bài tập nhóm sẽ được cho điểm tập thể, do đó mọi cống hiến sẽ được quy thành điểm cá nhân của bạn. Vì vậy, hãy nỗ lực vì công việc chung.
- Trong khi họp nhóm luôn đặt mục tiêu của nhóm lên đầu, đừng làm sao nhãng công việc bằng những chủ đề không liên quan, gây thiếu tập trung.
Mỗi thành viên điều phải nỗ lực vì mục tiêu chung (Nguồn: cloudfront)
- Hạn chế ngắt lời người khác, hãy lắng nghe và chú ý đến nội dung người khác phát biểu để đưa ra các góp ý. Đây đồng thời cũng là kỹ năng giao tiếp cơ bản mà bạn cần nhớ.
- Đừng chỉ trích, đừng phản đối ý kiến của người khác ngay lập tức. Điều này có thể khiến các thành viên khác ngại phát biểu hơn.
- Giữ thái độ ôn hòa, kiểm soát cảm xúc khi có tranh luận trong nhóm và luôn tôn trọng ý kiến tập thể.
Không ai hoàn hảo và đó là lý do chúng ta cần làm việc nhóm, chung sức để hướng tới mục tiêu cuối cùng. Hy vọng những gợi ý trên đây sẽ giúp bạn hoàn thiện kỹ năng làm việc nhóm của mình. Chúc bạn thành công!
Khuê Lâm (Tổng hợp)
Nguồn ảnh cover: incimages
