Theo khảo sát được thực hiện bởi Study.EU năm 2018, Đức là quốc gia hấp dẫn nhất đối với du học sinh. Quốc gia này không chỉ miễn học phí bậc đại học mà còn ngày càng cung cấp nhiều khóa học tiếng Anh chất lượng. Nền giáo dục với tư duy khác biệt đã giúp trẻ em Đức có một tuổi thơ trọn vẹn, không bị nhồi nhét kiến thức và đặc biệt là được tạo cơ hội khám phá thế giới xung quanh.
Trong lúc những đứa bé khác đang làm Toán, nhớ mặt chữ, tập đánh vần thì trẻ em Đức học gì ở trường mầm non? Những điều mà trẻ được học tại trường chắc chắn sẽ khiến rất nhiều người bất ngờ với phương pháp giáo dục sớm cho trẻ của đất nước này.
Trường mẫu giáo ở Đức dạy gì cho trẻ?
-
Được làm những gì mình thích
Tại Đức, việc các bậc phụ huynh ép trẻ học khi chưa tới tuổi đến trường sẽ bị cấm. Ngoài ra, phụ huynh cũng không được phép dạy con ở nhà mà không cho trẻ đến trường vì người dân xem giáo dục là thành phần quan trọng của cấu trúc xã hội. Trẻ mầm non chỉ phải học tối đa nửa ngày vào buổi sáng và trong thời gian ở trường thì nhiệm vụ chủ yếu của trẻ chính là vui chơi.
Đặc biệt, không quan trọng trẻ 3, 4 hay 5 tuổi, các em đều có thể học chung lớp vì giáo viên không dạy kiến thức. Bé được làm tất cả mọi điều mình thích như tô màu, vẽ tranh, gấp giấy, ghép hình, chơi trò chơi… Người Đức không có tâm lý muốn con biết mọi thứ thật sớm. Họ sẵn sàng chấp việc trẻ khởi động chậm hơn, miễn là giữ được sự hào hứng, vui vẻ khi bé đến trường.
Kể cả phụ huynh và giáo viên đều không chấp nhận việc khai thác trí lực của trẻ quá mức. Các chuyên gia giáo dục Đức cho rằng, việc quan trọng nhất với trẻ trước khi lên tiểu học là vui chơi, làm mọi điều mình thích và giáo dục không nên đi ngược lại quy luật trưởng thành này.
Nói như vậy không có nghĩa là trẻ hoàn toàn không học được gì khi đến trường. Trường sẽ tổ chức một hoặc hai lần mỗi tuần cho trẻ ngồi tập trung để chuẩn bị bước vào tiểu học. Tuy nhiên, phương pháp giáo dục sớm cho trẻ của người Đức nhấn mạnh vào việc trang bị những kỹ năng sống cần thiết.
Ngay ngày đầu tiên đi học, bé sẽ được phát những vật dụng như bàn chải đánh răng, khăn mặt, 1 bộ quần áo, 1 bộ đồ không thấm nước, ủng cao su, dép đi trong nhà... Các cô sau đó sẽ hướng dẫn trẻ cách sử dụng những đồ vật này ngay trên lớp. Trẻ còn được dạy cách dọn dẹp sau khi chơi xong, phối đồ sao cho đẹp mắt, quản lý thời gian, lên lịch hẹn với bạn bè, tìm đến cảnh sát khi gặp nguy hiểm…
Do vậy, năng lực sống của trẻ em Đức rất mạnh. Người Đức không quy định độ tuổi đi học mẫu giáo, nhiều phụ huynh vì vậy đã gửi trẻ đến trường từ khi con mới 1 tháng tuổi. Trẻ được rèn luyện những kỹ năng sống từ bé và đến khi vào lớp 1, các em đã hoàn toàn có thể tự chăm sóc mình.
-
Xây dựng phẩm chất, ý chí cho trẻ
Người Đức có tính kỷ luật cao, đồng thời họ cũng đề cao sự nghiêm khắc, tự giác, trung thực và cẩn thận trong lao động. Đó cũng là lý do mà các sản phẩm "cộp mác" Đức đều được cả thế giới đón nhận.
Từ khi học mầm non, trẻ đã thấm nhuần tư tưởng phải thật chỉn chu, tỉ mỉ trong mọi việc. Các bé được cô chỉ ra từng lỗi sai, thậm chí là đến từng dấu câu để tạo thành thói quen chỉn chu. Phụ huynh không có tư tưởng bênh vực hay thói quen làm việc hộ mà trẻ phải chịu trách nhiệm với những việc mình đã làm. Khi đụng bạn khác, con phải biết xin lỗi. Nếu bị ngã không quá nghiêm trọng, bé phải tự mình đứng dậy.
Phương pháp giáo dục trẻ từ sớm này giúp bé biết chịu trách nhiệm và chăm sóc người khác chứ không phải lúc nào cũng mong chờ nhận được sự giúp đỡ.
-
Trang bị kiến thức và sự tự tin
Ở Việt Nam, việc cha mẹ yêu cầu bé đếm từ 1 đến 10 là hết sức bình thường. Song, nếu một đứa trẻ người Đức làm điều tương tự, cha mẹ sẽ liên tục khen ngợi, động viên bé. Người Đức rất quan trọng việc nuôi dưỡng sự tự tin cho trẻ. Dù bé làm gì hay có bất kỳ tiến bộ nào cũng được phụ huynh, thầy cô khuyến khích và khen ngợi. Do đó, trẻ có thể tự tin làm bất kỳ điều gì mình muốn.
Khi trẻ làm sai, thầy cô sẽ kiên nhẫn giải thích và nhắc nhở bé. Phương pháp giáo dục không đòn roi này khiến cho tâm lý của trẻ thoải mái hơn và dễ dàng điều chỉnh những khuyết điểm. Dù cho bé có đạt được kết quả như thế nào, các bậc phụ huynh vẫn không quên khen tặng sự nỗ lực của con.
Những tác động tích cực của phương pháp giáo dục trẻ từ sớm
Đức nằm trong top 3 các quốc gia có nhiều người đoạt giải Nobel nhất thế giới. Thành quả đó có sự đóng góp không nhỏ của hệ thống giáo dục ưu việt tại đất nước này. Nếu trẻ mầm non chủ yếu được vui chơi thì học sinh tiểu học và trung học phát huy khả năng tự học và tôn trọng thiên hướng của mình. Bậc đại học không có sự phân chia cao thấp, quan trọng là tính chuyên nghiệp.
Nhờ phương pháp và triết lý giáo dục độc đáo ngay từ bậc mầm non mà người Đức đã rèn luyện được những đức tính, thói quen tốt đẹp. Dưới đây là một vài ví dụ điển hình.
- Đọc sách: Dù là một đất nước phát triển song việc đọc sách giấy vẫn rất phổ biến tại quốc gia này. Theo thống kê, 91% người dân Đức đọc ít nhất 1 quyển sách/năm, 23% dân số đọc khoảng 9 – 18 quyển sách sách/năm, thậm chí có 25% dân số đọc tới hơn 18 quyển sách/năm. Trên đường phố cũng có rất nhiều cửa hàng sách và các cửa hàng này luôn đông người. Họ còn có thói quen mang sách theo để đọc mỗi khi rảnh.
- Đúng giờ: Đại đa số người Đức đều tuân thủ rõ quy định về giờ giấc. Kể cả các phương tiện giao thông nếu không có tình hình bất thường thì đều sẽ đến bến đúng giờ quy định.
- Thói quen ghi chép: Hầu như người Đức nào cũng đều sở hữu một quyển sổ để ghi chép. Quyển sổ này có thể là nơi họ ghi chú thông tin công việc hoặc cuộc sống, ví dụ như các dự định, kế hoạch, thời gian thực hiện…
- Cẩn thận: Người dân ở đây quan tâm đến những chi tiết nhỏ nhất. Ví dụ khi mua một quả trứng gà tại siêu thị ở Đức, bạn sẽ thấy trên đó đều có một mã số. Thông qua mã số này, bạn có thể biết được môi trường sinh trưởng của con gà như thế nào.
- Sự cam kết và giữ uy tín: Không phải tự nhiên mà xe hơi hay nồi của Đức lại đắt hơn sản phẩm từ những quốc gia khác nhiều lần. Từ lâu, dòng chữ “Made in Germany” là tượng trưng cho sản phẩm chất lượng cao, kết tinh sự chuyên tâm, kiên trì và chất lượng mà người Đức cam kết với khách hàng.
- Tôn trọng trật tự xã hội và có ý thức: Mỗi người dân đều tôn trọng trật tự xã hội. Ví dụ như việc xếp hàng, cho dù là người hay xe ô tô, rất ít khi có hiện tượng chen lên trước. Tại những nơi công cộng, người Đức đều nói chuyện ở trạng thái nhỏ nhẹ, thì thầm, rất ít khi có tiếng la lớn ồn ào.
Dù được đánh giá là “một mình một ngựa” với tư duy giáo dục đi ngược số đông, nhưng những thành quả mà nền giáo dục Đức đạt được thì không thể phủ nhận. Phương pháp giáo dục sớm cho trẻ của quốc gia này thật sự rất đáng để học hỏi. Khi mỗi đứa trẻ đều được tận hưởng tuổi thơ và phát triển theo hướng phù hợp nhất với năng lực của bản thân thì đó sẽ là đứa trẻ hạnh phúc nhất.
Khả Vy (Tổng hợp)
Nguồn ảnh cover: epochtimes
