Tại Canada, lĩnh vực Kế toán – Accounting, những năm gần đây, được đánh giá có tỷ lệ tìm được việc làm sau tốt nghiệp cao nhất trong khối ngành quản trị kinh doanh. Nếu bạn là một người đam mê và luôn cảm thấy "nhạy cảm" với những con số, thì đây chính là ngành bạn nên xem xét để lựa chọn và tìm hiểu thêm thông tin. Đặc biệt, ngành này có mức lương khá "khủng" (khoảng 1,4 tỷ – 2 tỷ VND năm 2016).
Tư vấn du học Canada uy tín, chất lượng
Bạn cần làm gì và phải có những gì?
Đầu tiên, Edu2Review sẽ cung cấp cho bạn thông tin về bổn phận/nhiệm vụ cơ bản mà 1 kế toán viên tại Canada cần có, bao gồm:
- Làm và kiểm tra các số liệu thống kê tài chính, báo cáo tài chính
- Đảm bảo các con số viết ra phải luôn chính xác và hợp pháp
- Tìm ra giải pháp tối ưu hóa lợi nhuận, tăng thu nhập và giảm thiểu chi phí
- Lập kế hoạch và khai báo thuế
- Lưu trữ và bảo quản các báo cáo tài chính định kỳ
- Kiểm tra sổ sách và học cách sử dụng công cụ để quản lý sổ sách hiệu quả
Tương ứng với các nhiệm vụ này, bạn cũng cần có các kỹ năng và đức tính:
- Kỹ năng toán học: Bạn phải có khả năng tổng hợp, so sánh và xử lý số liệu
- Kỹ năng phân tích: Tìm ra các vấn đề trong tài liệu và có thể đưa ra giải pháp, thực hiện xử lý nếu cần thiết
- Đức tính: Tỉ mỉ, cẩn thận và trung thực. Tỉ mỉ để không xảy ra sai sót khi tính toán trong các công việc liên quan đến sổ sách, giấy tờ, tiền bạc. Trung thực vì bạn sẽ là người nắm giữ các thông tin cực kỳ quan trọng của công ty
Phân loại danh hiệu ngành kế toán tại Canada
Tương ứng với mỗi loại chức vụ, danh hiệu trong lĩnh vực Kế toán, bạn sẽ được yêu cầu cung cấp các khả năng khác nhau, cũng như sau này sẽ hoạt động trong các công việc có tính chất không giống nhau. Vì vậy, việc xác định mục tiêu cụ thể mang tính dài hạn trước khi đăng ký học để thi lấy chứng chỉ là cực kỳ quan trọng. Bạn cần nghiêm túc đọc kỹ các chức vụ và yêu cầu sau đây:
Certified General Accountants (CGA)
Sở hữu CGA phải là những người đã được đào tạo để có khả năng cung cấp các nhiệm vụ kế toán thường ngày, bao gồm tài chính công và doanh nghiệp. Nói cách khác, họ là một chuyên gia kế toán có chuyên môn về thuế, tài chính, chiến lược kinh doanh, quản lý, kiểm toán và lãnh đạo doanh nghiệp. Các công việc chính mà họ có thể đảm nhận là kiểm toán, tư vấn thuế, kế toán và báo cáo tài chính.
Chứng nhận CGA, đòi hỏi bạn phải có bằng Đại học (thuộc bất cứ ngành nào). Đồng thời, bạn sẽ học trong 2 năm trở lên đối với các khóa học liên quan đến CGA, vượt qua một kỳ thi đầu vào và có 2 – 3 năm kinh nghiệm kinh doanh ở cấp độ quản lý. Chương trình có lợi thế là sự linh hoạt, bạn có thể vừa học vừa làm.
Chartered Accountant (CA)
Chức vụ/Danh hiệu kiểm toán CA yêu cầu bằng Đại học về kế toán. Bên cạnh đó, bạn phải có 3 năm đào tạo tại 1 công ty kế toán được chỉ định. Cuối cùng, để nhận được chứng chỉ, bạn sẽ được yêu cầu phải vượt qua một kỳ thi kéo dài 3 ngày cực kỳ khó khăn và thử thách, được biết tới là Uniform Final Evaluation (Đánh giá cuối cùng không thay đổi). Danh hiệu CA được đánh giá cao trên phạm vi quốc tế.
Giống như CGA, CA có thể làm việc trong tất cả môi trường chuyên nghiệp, bao gồm chính phủ, ngành kinh doanh, các tổ chức phi lợi nhuận và tư nhân.
Công việc liên quan đến nhiệm vụ của một kế toán chuẩn mực, chẳng hạn như chuẩn bị và kiểm toán thuế, cũng như các chức năng lập kế hoạch, quản lý chiến lược. Giống như CPA ở Hoa Kỳ, CA tại Canada có thể xác nhận tính hợp pháp và tính chính xác của báo cáo tài chính.
Certified Management Accountant (CMA)
Chứng chỉ CMA đòi hỏi ứng viên phải có bằng Đại học với các môn học/ngành kiến thức liên quan (như Cử nhân Thương mại) kèm theo kinh nghiệm làm việc phù hợp. Bên cạnh đó, một quá trình kiểm tra diễn ra trong 2 ngày mệt mỏi sẽ đánh giá kiến thức của ứng viên đối với quản lý kinh doanh và các khái niệm kế toán.
Ứng viên vượt qua sẽ được tham gia một chương trình đào tạo kéo dài 2 năm, được thực hành chuyên môn thực tế và có cố vấn.
Người sở hữu chứng chỉ CMA cũng sẽ làm các công việc ít tập trung vào các tiểu tiết liên quan kế toán, thay vào đó, tập trung bản thân vào các vấn đề tổng quát hơn, liên quan khía cạnh quản lý và chiến lược. CMA thiên về các công việc nội bộ trong 1 doanh nghiệp/tập đoàn.
Nói một cách khác, sau khi học CMA, bạn sẽ cố gắng tập trung góc nhìn vào nội bộ của một công ty để tìm ra giải pháp vận hành công ty một cách hiệu quả nhất (giảm thiểu các loại chi phí, tăng lợi nhuận, doanh thu) thay vì lao vào các công việc như lập/đánh giá báo cáo hay kiểm toán.
CMA cũng phù hợp cho bất kỳ ai có ý định theo đuổi Management accounting (Kế toán quản trị), bao gồm các nhiệm vụ: quản trị chi phí, quản lý doanh nghiệp/công nghiệp, hoặc tìm hiểu nội bộ để hỗ trợ các nhà quản lý doanh nghiệp trong việc đưa ra quyết định kinh doanh, chuẩn bị báo cáo chi tiết và dự báo tình hình tài chính cho các nhà quản lý trong công ty.
Chartered Professional Accountant (CPA)
Các chuyên gia sở hữu CPA đều đã học những kỹ năng quan trọng nhất trong lĩnh vực tài chính kế toán, như lập báo cáo và kiểm toán 1 cách chuyên nghiệp.
CPA, thiên về kế toán độc lập, phù hợp cho bạn nếu đang có ý định trở thành một Public Accountant (PA – Kế toán cộng đồng) hoặc Auditor (kiểm toán viên). Trong đó, PA chủ yếu thực hiện các dịch vụ chuẩn bị và phát hành báo cáo tài chính công cho 1 công ty, cung cấp dịch vụ tư vấn kinh doanh, dịch vụ kế hoạch tài chính cá nhân và việc chuẩn bị khai báo thuế.
Các vị trí CPA thường đảm nhiệm là: kế toán tài chính, kế toán thuế, kế toán pháp lý... Chứng chỉ này cực kỳ quan trọng với hầu hết các công việc cấp cao trong lĩnh vực Accounting.
Ứng viên để sở hữu chứng chỉ CPA được yêu cầu tối thiểu có bằng Cử nhân Đại học hệ 4 năm ngành Accounting (CPA Prerequisite Education Program) và 2 năm kinh nghiệm làm việc thuộc lĩnh vực kế toán.
Cơ hội nào cho người lựa chọn Canada để du học ngành Kế toán?
Định cư
Theo danh sách phân loại nghề nghiệp (National Occupational Classification – NOC), ngành kế toán, kiểm toán thuộc nhóm ngành có cơ hội định cư cao nhất sau khi du học sinh hoàn thành quá trình học tập tại Canada.
Bạn có thể thấy rõ qua danh sách các nhóm ngành ưu tiên định cư ở Canada hiện nay, như sau:
- Nhóm ngành Kinh tế: chuyên viên tài chính, quản trị tài chính, quản trị nhân lực, kế toán, kiểm toán…
- Nhóm ngành Kỹ thuật: kỹ sư điện tử, kỹ sư điện, kỹ sư phần mềm, kỹ sư IT, lập trình viên…
- Nhóm ngành Giáo dục, Hành chính: giáo sư, giảng viên đại học, giáo viên mầm non, giao dịch viên...
- Nhóm ngành Y Dược: vật lý trị liệu, điều dưỡng, y tá, dược…
Mức lương cao
Theo báo cáo năm 2016 (Salary guide 2016 Accounting & Finance Robert Half), mức lương cho nhân viên kế toán mới ra trường khoảng 64,000 đến 88,000 (xấp xỉ 1,4 tỷ – 2 tỷ VND), vị trí quản lý dao động từ 78,000 USD đến 112,000 USD (khoảng 1,7 tỷ – 2,5 tỷ VND). Thực sự là một con số gây sự chú ý!
Tính đến giữa năm 2018, mức lương cho 1 nhân viên thuộc ngành kế toán đạt 73,650 USD, giảm so với năm 2017 (85,000 USD), nhưng vẫn là ngành có mức lương cao nhất Canada. Trong đó, 10% lao động có thu nhập thấp đạt 47,950 USD và 10% thu nhập cao nhất có mức lương là 99,350$.
Thống kê mức lương cơ bản ngành kế toán tại một số tỉnh bang của Canada:
- Toronto: $55,800 – $138,700
- Montreal: $45,550 – $103,250
- Vancouver: $54,600 – $134,600
- Ottawa: $56,350 – $140,700
- Calgary: $57,400 – $144,250
Cơ hội nghề nghiệp
Từ năm 2015 – 2024, được biết theo chính phủ Canada (Job Bank Government Canada), dựa trên phân tích kết hợp với đánh giá về điều kiện thị trường lao động những năm gần đây, dự đoán rằng Canada sẽ cần tuyển dụng thêm 75,100 nhân lực ngành kế toán. Nguyên nhân xuất phát từ việc dân số Canada đang già hóa và đến năm 2024 sẽ có khoảng 45,000 kế toán viên về hưu.
Trong năm 2018, nguồn nhân lực lĩnh vực này cũng được kỳ vọng là biết cách sử dụng thành thạo các công cụ và kỹ thuật mới để phân tích, mã hóa số liệu nhằm mang lại hiệu quả cao nhất trong công việc. Bên cạnh đó, các tỉnh bang tại Canada cũng đang trống nhiều vị trí kế toán và cần nhân lực mới. Điển hình là tại Toronto, nhu cầu ngành kế toán đang dần phổ biến với hơn 65% việc làm mới.
Mặt khác, để ổn định cuộc sống định cư tại Canada, bạn sẽ cần nắm trong tay những ngành nghề thuộc lĩnh vực kế toán. Sau khi tốt nghiệp, bạn hoàn toàn có thể lựa chọn những công việc sau:
- Kế toán pháp lý
- Kế toán tài chính
- Kế toán quản trị
- Kế toán thuế
- Kiểm toán viên
- Nhân viên ngân hàng
- Thanh tra kinh tế
Cơ hội và các mức độ thăng tiến trong ngành Kiểm toán tại Canada
- Cấp độ khởi đầu/Start Level: Accounting Clerk, Accounting Assistant, A/R clerk, A/P clerk...
- Accountant: bao gồm toàn bộ yêu cầu của Start Level, bạn cần biết chủ động tư duy trả lời câu hỏi How và Why trong công việc
- Senior Accountant: thực hiện các giao dịch phức tạp và có mức độ khó hơn 2 cấp độ đầu tiên
- Trung bình mất 3 năm để một sinh viên quốc tế mới ra trường "leo lên" được vị trí Senior Accountant tại Canada
Hành nghề Kế toán ở Canada thì cần học gì và làm gì?
Đầu tiên, bạn cần có bằng Cao đẳng Kế toán 2 năm. Tại sao lại lựa chọn du học Cao đẳng thay vì Đại học tại Canada? Bởi vì dù bạn học hệ nào đi nữa, bạn cũng phải bắt đầu từ những vị trí cơ bản, như Accounting Clerk, Accounting Assistant, A/R clerk, A/P clerk... song song, bạn sẽ có những kiến thức hiểu về debits, credits, bank...
Nếu bạn hài lòng với các công việc thuần túy, như xử lý số liệu, hành chính thì như vậy là vừa đủ. Nhưng nếu bạn muốn học lên Accountant, bạn sẽ phải học thêm nhiều kỹ năng khác.
Bạn nên tìm hiểu thêm các khóa học/bằng cấp là: Diploma (Cao đẳng), Advanced Diploma (Cao đẳng nâng cao), Bachelor program (Chương trình cử nhân), Post Graduate Program (Sau Đại học), Master program (Chương trình Thạc sĩ). Thời gian học thường kéo dài từ 1 đến 4 năm tùy khóa học. Bạn nên tìm đến các chương trình có Co-op (thực tập) để hồ sơ của bạn có lợi thế hơn sau này, đặc biệt khi xin việc.
Lộ trình du học Canada
Bạn có thể tham khảo một vài lộ trình để giúp du học sinh ngành kế toán học tập và làm việc tại Canada sau đây:
- Du học hệ Cao đẳng: Nộp bằng tốt nghiệp Trung học phổ thông/bằng Cao đẳng tại Việt Nam. Tham gia chương trình học 2 năm và được làm việc 3 năm sau khi tốt nghiệp tại Canada.
- Du học hệ Đại học: Nộp bằng tốt nghiệp Trung học phổ thông/bằng Cao đẳng/Đại học tại Việt Nam. Chương trình học có 2 dạng: Cao đẳng 2 năm/Đại học 2 năm hoặc chương trình Đại học 4 năm. Sinh viên được làm việc trong vòng 3 năm sau khi tốt nghiệp tại Canada.
- Du học hệ Đại học: Nộp bằng tốt nghiệp Đại học các ngành liên quan kế toán. Sinh viên được làm việc trong vòng 3 năm sau khi tốt nghiệp tại Canada.
Học ở đâu tại Canada
Theo tờ báo Times Higher Education (THE), năm 2018, Canada có 9 trường Đại học thuộc top 200. Điều này chứng minh, Canada là đất nước có nền giáo dục đẳng cấp quốc tế. Nếu bạn có nhu cầu học Kế toán tại Canada để tăng cơ hội việc làm/định cư, bạn có thể học tại các trường uy tín:
- Cao đẳng: Centennial College, Sheridan College, George Brown College, Humber College, Fanshawe College
- Đại học: Đại học Toronto, ĐH Brock, McGill University, University of Alberta, Queen's University at Kingston, Đại học Manitoba, Đại học Simon Fraser, Thompson River University (TRU)
- Sau Đại học: Humber College, Fanshawe College, Thompson River University (TRU)
Các chuyên ngành kế toán, tài chính đào tạo tại Canada thường là:
- Accounting and insurance
- Accounting techniques
- Accounting and payroll
- Accounting and finance
- Actuarial studies
- Business analytics
- Professional accounting practice
- Fraud examination and Forensic accounting
- Financial accounting
- Financial planning
- Financial services
- Financial services compliance administration
Điều kiện để săn học bổng Thạc sĩ ngành Kế toán tại Canada
Nếu bạn học Thạc sĩ ngành Kế toán – Accounting ở Canada, bạn có thể lựa chọn University of Waterloo (có nhiều chương trình thực tập) hoặc Đại học Toronto (UofT). Đây được coi là 2 trong những trường Đại học tốt nhất đào tạo về lĩnh vực Kế toán. Học phí của các trường có chương trình thực tập sẽ đắt hơn.
Đối với khóa Master of Management and Professional Accounting (MMPA) tại UofT, bạn cần đáp ứng các điều kiện tối thiểu sau nếu muốn săn được học bổng:
- GMAT > 570 (trung bình mọi người thường được 680)
- Essay Entrance Scholarship 3000 – 5000 (nếu điểm GMAT cao)
- Chứng chỉ IELTS có số điểm cao, từ 7.0
- Học phí khoảng 33,000 CAD/1 năm
- Bạn phải tham gia 2 kỳ thực tập (Tuy nhiên, sẽ rất khó để xin được việc làm 4 tháng liền, nên bạn cần có sự chuẩn bị từ trước đó)
Tham gia khóa MMPA bạn có thể vừa ôn tập, vừa thi lấy chứng chỉ CA cũng như vừa đi học, vừa đi thực tập. Học bổng Thạc sĩ của trường UofT không nhiều, nhưng nếu cố gắng bạn vẫn có khả năng đạt được. Mặt khác, bằng của các sinh viên tốt nghiệp từ trường này được nhiều công ty lớn ưu tiên chọn hồ sơ.
Bạn cũng không cần chọn trường quá lớn hay phải nổi tiếng, bởi vì chuẩn Kế toán – Accounting ở Canada không chênh lệch nhau nhiều giữa các trường/các bang nhờ hệ thống giáo dục đồng đều trên cả nước.
Hầu hết các môn học như Audit, Analysis, Tax, Financial Reporting... đều là môn học thuộc mức căn bản nếu bạn học Master Accounting. Khi đi làm, người dân Canada không quá quan trọng bạn học từ trường nào, mà bạn học ngành gì, bạn làm được việc không và thái độ của bạn có phù hợp hay không.
Hiện nay, Chính phủ Canada đang áp dụng chính sách cấp visa theo diện Study Direct Stream (SDS). Giờ đây, bạn không cần phải chứng minh tài chính để đi du học Canada. Đặc biệt, SDS áp dụng cho tất cả các trường bậc sau phổ phông, bao gồm: các trường Đại học, Cao đẳng, Viện nghiên cứu tại Canada miễn là có mã DIL (mã được cấp cho các trường được phép tuyển sinh quốc tế).
SDS đang được áp dụng dành cho sinh viên tại 4 quốc gia: Việt Nam, Philippines, Ấn Độ, Trung Quốc; chính thức nhận hồ sơ từ ngày 15/03/2018 (Trước đó, SDS đã được thí điểm tại Philippines từ tháng 6/2017). Đây chính là cơ hội của bạn! Edu2Review chúc bạn nhanh chóng tìm được ngành nghề và đam mê của mình, sớm tiến bước trên con đường du học!
Hồng Yến (Tổng hợp)
Nguồn ảnh: Unsplash
